Бидний тухай
Багш ажилтан
Шинжлэх ухааны философийн үндсэн сэдвүүд, түүхэн баримтлалууд, шинжлэх ухааны түүхэн эволюци, шинжлэх ухааны мэдлэгийн үндэслэгээ, бүтэц тогтолцоо, өсөлтийн динамик, арга, нийгмийн уг чанар, хэрэглээ, шинжлэх ухааны сэтгэлгээний түүхийн логик, философи арга зүй, эпистемологи үндэслэлүүдийн талаар философийн онолын мэдлэг эзэмшинэ.
Шинжлэх ухааны талаарх философи шүүмжлэлт эргэцүүлэл, шинжлэх ухааны логик, түүх, эпистемологи, арга зүйн асуудлуудыг судална.
Орчин үеийн философи, танин мэдэхүйн онол дахь мэдлэгийн шинжлэх ухааны болон шинжлэх ухааны биш төрлүүдийн ялгаа, онцлог, сонгодог ба сонгодог биш үеүүд дэх арга зүйн баримтлалуудын ялгаа, шинжлэх ухааны судалгааны арга зүй, судалгааны процессын үе шатууд /сэдэв, бүтээлийн тойм, судалгааны дизайн, өгөгдөл цуглуулах ба боловсруулах .../, шинжлэх ухааны судалгааны аргууд /аргын тухай, аргын ангилал ба төрлүүд, нийгэм хүмүүнлэгийн ухаан дахь аргын асуудал/ шинжлэх ухааны философийн /позитивизм/ болон нийгэм хүмүүнлэгийн ухааны философи арга зүйн баримтлалууд /экзистенциализм, психоанализ, герменевтик, феноменологи, структурализм, постструктурализм, постмодернизм, хэлний тухай философи, лингвистик философи/-ын онолын агуулгыг судална. Аливаа улс үндэстний соёлыг хэлээс ангид авч үзэх боломжгүй. Хэл бол тухайн ард түмний сэтгэлгээ, түүх, шашин соёлын илэрхийлэл болж байдаг. Монгол хэл, бичиг, түүгээр уламжилж ирсэн дурсгал бичгүүд бол монгол үндэстний хүн төрөлхтний оюуны соёлд оруулсан их хувь нэмэр юм. Монгол утга соёлын дурсгалууд манай улсаас гадна дэлхийн бусад улс орны номын санд хадгалагдаж байна. Монголын уран зохиол, түүх, гүн ухаан, шашин, урлагийн холбоотой дурсгал бичгийг судлах эх суурь нь монгол хэл, бичиг тэр дундаа эх бичиг, сурвалж бичгийн судалгаа байх бөгөөд энэ чиглэлээр гадаад дотоодын эрдэмтэн судлаачид багагүй бүтээл туурвижээ. Монгол хэл бичиг, утга соёлын гол дурсгал бичгүүдтэй танилцаж, хүмүүнлэгийн салбар ухаануудын хоорондын харилцаа холбоонд тулгуурлан хэл, соёлыг хэрхэн судлах арга зүйг авч үзнэ.
Судалгааны ажлын онцлог, бүтэц, судалгааны процессын үе шатууд, судалгааны ажлын стандарт шаардлага ба хэм хэмжээ, судалгааны арга ба арга зүйн талаар онолын мэдлэг эзэмших нь энэ хичээлийн гол зорилго бөгөөд эзэмшсэн мэдлэгээ өөрийн судалгааны ажилд арга зүй болгон хэрэглэхэд энэ хичээлийн гол ач холбогдол оршино. Мөн даяаршилын эрин үед улс үндэстэн бүр өөрийн хэл соёлоо хадгалж авч үлдэх, хойч үедээ уламжлан дамжуулахыг зорьж байна. Манай орны хувьд энэ асуудал бүр ч хурцаар тавигдаж буй өнөө үед өөрийн улс орны хэл, соёлыг судлах, судалгааны арга зүйг мэдэх нь тулгамдсан асуудал болж байна. Аливаа улс орны соёл хэлээр дамжиж илэрч байдаг. Нөгөөтэйгүүр хүмүүнлэгийн салбар ухаан болох түүх, шашин, гүн ухаан, урлаг утга зохиолын дурсгал бичгийг судлахын үндэс нь монгол хэл, бичиг билээ. Энэ чиглэлийн судалгааны үндэс болсон эх бичиг, сурвалж бичгийн судлал, хэл-соёлын дурсгалыг судлах арга зүй, судалгааны хэрэглэгдэхүүн, монголчуудын соёл, сэтгэлгээний онцлогийг бусад үндэстний хэл, соёлтой харьцуулан танилцуулахад энэ хичээлийн зорилго оршиж байна.
Философи мэдлэгийн системд эпистемологийн эзлэх байр суурь, түүхэн тойм, мэдлэгийн онолын асуудлууд, танин мэдэгч ба танигдан мэдэгчийн харилцааны асуудал, үнэний талаарх баримтлалууд, сонгодог биш эпистемологийн зонхилох сэдвүүд ба баримтлалуудыг судална .
Философийн онолын цөм болох Мэдлэгийн онолын үндсэн сэдвүүд, баримтлалууд, тэдгээрийн бэрхшээл, хувилбаруудын талаар суурь мэдлэг эзэмших зорилготой. арга зүйн суурь чадвар төгөлдөржих ач холбогдолтой.
Хичээлийн эхний хэсэ нь хэллэгийн тооллын, хоёрдугаар хэсэгт предикатын тооллын логик зндсийн судална. Математик логикийн удиртгал буюу хэллэгийн тоолол, нэгдүгээр эрэмбийн онолууд, предикатын тооллын формаль хэл, төрөлх хэлний илэрхийллийг формальчлах арга, зарчим, дүрмүүдийг авч үзэж, бодлого, дасгалууд ажиллана.
Энэ хичээл формаль сэтгэлгээ, түүний дотроос математик логик сэтгэлгээ хөгжүүлэх гол зорилготой. Формаль сэтгэлгээний математик үндсийн талаар онолын суурь мэдлэг эзэмших, жишээ бодлогууд дээр ажиллах дадал сууна. Философийн салбарын оюутнууд энэ хичээлээр логикийн математикийн чиглэлийг судална.
Сонгодог ба сонгодог биш эпистемологийн үндсэн асуудал, зарчим, онцлог, ХIХ зууны II хагасаас хойшхи эпистемологи баримтлалууд /идеалист, реалист, аналитик, прагматик баримтлал/, XX зууны төгсгөл, XXI зууны эхэн үе дэх эпистемологийн төлөв байдал, үндсэн чиглэлүүд, постсонгодог биш үеийн эпистемологид гарч буй шинэ хандлагууд, танин мэдэхүйн онол дахь постмодернизын нөлөө, социаль эпистемологийн үндсэн баримтлалууд, үнэн, перцепцийн талаарх орчин үеийн хандлагууд зэргийн талаар онол, арга зүйн мэдлэг эзэмшинэ.
Эпистемологи асуудлуудын түүхэн эволюци, үечлэлийн асуудал, орчин үеийн үндсэн хандлага, баримтлалууд, гол төлөөлөгчдийн үзэл, шинээр дэвшигдэн гарч буй асуудлуудыг судлах нь энэ хичээлийн үндсэн зорилго юм. Хичээлийг судалснаар мэдлэг, танин мэдэхүйн асуудлаарх философи онолын баримтлалуудын талаар системтэй мэдлэг олж авах, тэрхүү мэдлэгээ философи эргэцүүлэлд хэрэглэх арга зүйн ач холбогдолтой.
Метафизик, онтологийн үндсэн ойлголтуудын түүхэн эволюци, сонгодог биш үед гарч ирсэн шинэ хандлага, баримтлалууд, гол төлөөлөгчдийн үзэл, формаль хэл, формаль онтологи, формаль логикийн уялдаа, хэл ба ертөнцийн асуудал, сонгодог ба сонгодог биш эпистемологийн үндсэн зарчим, онцлог, постсонгодог үе дэх онтологи, эпистемологи, мэдлэгийн онолын талаар гарч буй өөрчлөлтүүд, постмодернизмын чиглэлүүдийн нөлөө зэрэг сэдвүүдийг тодорхой авч үзнэ.
Онолын философи буюу метафизик, онтологи, логик, эпистемологийн үндсэн асуудлууд, баримтлалууд, сонгодог биш болон постсонгодог биш үе дэх тэдгээрийн хувирал, онцлог, хямралын төлөв байдалд нөлөөлсөн хүчин зүйлс, шинэ хандлагуудыг судлах нь энэ хичээлийн зорилго юм. Хичээлийг судалснаар философийн онол, түүх, практикийн салбарын мэдлэгийг цэгцэлж системчлэх, философи онол, эргэцүүллийг соёл, үйл ажиллагааны өргөн талбарт хэрэглэж сурах арга зүйн ач холбогдолтой.
Аргументын /үндэслэгээний/ онол, бодомжийн логик, дедуктив логик, формаль биш логикийн онолын суурь мэдлэг эзэмшинэ. Цэгцтэй, дэс дараатай сэтгэх чадвар, унших, сонсох, ярих, бичихдээ алдаагүй, зөв дүгнэлт хийх чадвар, логикийн хууль, дүрмүүдийн шаардлагыг сахин биелүүлэх чадвар, формаль биш алдаануудаас зайлсхийх, үндэслэгээг зөв тавих чадвар, дедуктив оюун дүгнэлтийг хэлбэрчлэн томъёолж зөв, буруу хэлбэрүүдийг ялган тогтоох зэрэг тодорхой чадвар эзэмшинэ. Эргэцүүлэл дэх зөв бурууг ялгах, нотлох, няцаах зэрэгт зөв үндэслэл өгөх рациональ хандлага төлөвшинө.
