Бидний тухай
Багш ажилтан
Энэ хичээлээр орос хэлний хэл зүйг үүргийн хэлзүйн хандлагаар үгийн аймгаар үзэх ба гол сэдэв бүрийг дотор нь утгаар нь дэд сэдвүүдэд хувааж үзнэ. Хэл бол тэмдгийн онцгой тогтолцоо гэсэн онолын суурь дээр тулгуурлан үүргийн болон харилцааны аргад суурилан заана. Хичээлийн эхэнд цаашид хэл зүйг дэлгэрэнгүй үзэх бэлтгэл болгож оршил хичээл явна. Ингэхдээ жинхэнэ нэр, тэмдэг нэр, үйл үг, дайвар үгийн хэл зүйн наад захын энгийн дүрмийг тайлбарлаж дараагийн шатны сургалтад бэлтгэнэ. Үүний дараа үгийн аймгууд руу шилжинэ. Үүнд: 1. Жинхэнэ нэрийн хүйс, тооны ай. Тэмдэг нэрийн хүйс тооны ай. Энэ хоёр сэдвийг хамтад нь үзэх. Жинхэнэ нэрийн тийн ялгалын айг 1. Предложный падеж 2. Винительный падеж 3. Дательный падеж 4. Родительный падеж 5. Творительный падеж гэсэн дарааллаар утга илэрхийлэх байдлаар нь салгаж үзнэ.
Орос хэлний /трки –ийн А1 буюу анхан шатны/ хэлзүйн тогтолцоотой танилцуулна. Оюутанд орос хэлний хэлзүйн анхан шатны мэдлэг олгох, баяжуулах, бататгах зорилготой. Хэлзүйн хичээл нь цаашид судлах мэргэжлийн хичээлүүдийн суурь болно.
Энэ хичээлээр орос хэлний хэл зүйг үүргийн хэлзүйн хандлагаар үгийн аймгаар үзэх ба гол сэдэв бүрийг дотор нь утгаар нь дэд сэдвүүдэд хувааж үзнэ. Хэл бол тэмдгийн онцгой тогтолцоо гэсэн онолын суурь дээр тулгуурлан үүргийн болон харилцааны аргад суурилан заана. Хичээлийн эхэнд цаашид хэл зүйг дэлгэрэнгүй үзэх бэлтгэл болгож оршил хичээл явна. Ингэхдээ жинхэнэ нэр, тэмдэг нэр, үйл үг, дайвар үгийн хэл зүйн наад захын энгийн дүрмийг тайлбарлаж дараагийн шатны сургалтад бэлтгэнэ. Үүний дараа үгийн аймгууд руу шилжинэ. Үүнд: 1. Жинхэнэ нэрийн хүйс, тооны ай. Тэмдэг нэрийн хүйс тооны ай. Энэ хоёр сэдвийг хамтад нь үзэх. Жинхэнэ нэрийн тийн ялгалын айг 1. Предложный падеж 2. Винительный падеж 3. Дательный падеж 4. Родительный падеж 5. Творительный падеж гэсэн дарааллаар утга илэрхийлэх байдлаар нь салгаж үзнэ.
Орос хэлний /трки –ийн А1 буюу анхан шатны/ хэлзүйн тогтолцоотой танилцуулна. Оюутанд орос хэлний хэлзүйн анхан шатны мэдлэг олгох, баяжуулах, бататгах зорилготой. Хэлзүйн хичээл нь цаашид судлах мэргэжлийн хичээлүүдийн суурь болно.
Хичээлээр англи хэлний нэр үг, тэмдэг нэр, төлөөний үг, угтвар үг, үйл үг, үйл хавсрал, холбоос үг зэрэг үгсийн аймгийг онолын түвшинд гүнзгийрүүлэн судалж хэрэглээний ялгааг тодорхойлон, англи хэлний хэл зүйн онцлогуудыг танин мэдэж, зөв хэрэглэж сурна.
Англи хэлний хэл зүй хичээл нь Европын олон хэлний суурь хөтөлбөрийн В2 түвшинд англи хэлний хэл зүйн ерөнхий мэдлэг олгох онолын үндсийг таних, хэл зүйн айн онцлог шинжийг тодорхойлох ба оюутны англи хэлний онолын мэдлэгийн түвшинг дээшлүүлэхэд оршино.
Хүний сэтгэл хөдлөл, түүний шалтгаан, хуванцар материалын хэрэглээ, хамгийн шилдэг сурах арга, төлбөр болон амьдралын шинэ хэв маяг, хэл, хоолны гарал үүсэл, ой санамжаа хэрхэн нэмэгдүүлэх зэрэг сэдвийн хүрээнд унших, сонсох, ярих, бичих чадвар хөгжүүлэх дасгал ажлыг гүйцэтгэнэ. Мэргэжлийн түвшиний эх бичвэрийг уншиж, өөрийн үгээр ярьж, бие даан ахисан түвшиний бичвэр бичнэ
Энэхүү хөтөлбөрийг дүүргэснээр англи хэлт улс орны их дээд сургуулиудад бакалавр, магистрт сурах, эрдэм шинжилгээний ажил хийх, англи хэлний гүн бат суурьтай болох, үгийн сангийн нөөц арвижих, чөлөөт болон тодорхой сэдвээр зохион бичлэг, найруулан бичлэг хийх (үгийн тоо 200-с дээш), тодорхой зүйлийн тухай нарийвчлан ярьдаг болох зэрэг болно. Мөн энэхүү хичээл нь IELTS, TOEFL-ийн бэлтгэл болно.
Дэлхий нийтэд гарч буй өөрчлөлт, байгаль дэлхийн болон инженерчлэлийн гайхамшиг, багаар ажиллах, хариуцлагатай байх, эрх мэдэл зэрэг сэдвийн хүрээнд унших, сонсох, ярих, бичих чадвар хөгжүүлэх дасгал ажлыг гүйцэтгэнэ. Мэргэжлийн түвшний эх бичвэрийг уншиж, өөрийн үгээр ярьж, бие даан ахисан түвшиний бичвэр бичнэ.
Энэхүү хөтөлбөрийг дүүргэснээр англи хэлт улс орны их дээд сургуулиудад бакалавр, магистрт сурах, эрдэм шинжилгээний ажил хийх, англи хэлний гүн бат суурьтай болох, үгийн сангийн нөөц арвижих, чөлөөт болон тодорхой сэдвээр зохион бичлэг, найруулан бичлэг хийх (үгийн тоо 200-с дээш), тодорхой зүйлийн тухай нарийвчлан ярьдаг болох зэрэг болно. Мөн энэхүү хичээл нь IELTS, TOEFL-ийн бэлтгэл болно.
Сурах бичгийн дагуу англи хэлний дүрмийн дэс дараатай зааж эзэмшүүлэх бөгөөд хэлзүйн дөрвөн чадварыг хөгжүүлэх дасгал хийнэ. Мэргэжлийн түвшний эх бичвэрийг уншуулж, өөрийн үгээр ярицлж, бие даан ахисан түвшний бичвэр бичүүлэх дасгал хийнэ.
Шинэ үг тогтоох, шинэ ойлголтыг тайлбарлах, шинэ аргыг хэрэглэх замаар оюутнууд англи хэлний сонсох, унших, бичих, ярих чадварыг дундаас дээш түвшинд хүргэхийн зэрэгцээ давтах, бүтээн туурвих ажиллагаагаар англи хэл дээрх эх бичвэрийг унших ойлгох, задлан шинжлэх, өөрийн үгээр бусдад ярьж өгөх, эхийг сонсож ойлгох, уншиж эсвэл сонсож ойлгосон эхээ бичгээр илэрхийлэх, өөрийн үгээр бичвэр бичих зэрэг чадварыг эзэмшүүлэх ба цаашид гүйнзгийрүүлэн сурах суурийг тавина.
Биологи, Зоологи, Экологи, Социологи, Иргэний инженерчлэл, Антропологи, Эрүүл мэнд, Түүх, Хувцас загвар, Эдийн засаг, Бизнес зэрэг шинжлэх ухааны холбогдолтой олон төрлийн сэдвийн хүрээнд шинэ үг хэллэгийг эзэмшинэ. Сонсох даалгаврын дагуу тэмдэглэл хөтлөх, эсрэгцүүлсэн санаа болон утга зүйн шилжилт үгсийг ялгаж сонсох, тухайн сонсох даалгаврын гол болон дэлгэрэнгүй мэдээллийг таних, учир шалтгаан ба үр дагаврыг дохио үгийн тусламжтайгаар сонсож ойлгох, няцаах үндэслэлийг ялган таних зэрэг суралцагсдын сонсох чадварыг хөгжүүлэх; Ярих чадварын хувьд асуудлын шийдлийг эрэлхийлэх олон талт асуулт дэвшүүлэх, өөрийн үзэл хандлага, сэтгэл хөдлөл болон бодол санаагаа илэрхийлэх, бусдын санаа бодлыг асуух, мэдээллийг нягтлах, шалтгааныг тодорхойлж нотолгоонд тулгуурлан байр сууриа илэрхийлэх; Унших даалгаврын дагуу тухайн эхийн зорилго болон уншигчийг тодорхойлох, текстийн гол агуулгыг дагалдах зураг дүрслэл дээр тулгуурлан таамаглах, тухайн эхийн гол болон дэлгэрэнгүй мэдээллийг таньж унших, үндэслэлтэй дүгнэлт хийх, обьектив, субьектив мэдээллийг ялгах, задлан шинжлэх, нэгтгэн дүгнэх, уншихын өмнө агуулгыг тоймлон харах, тэмдэглэл хийж унших, эшлэх, уншлагын гүйлгэж унших болон хайлт хийж унших аргачлалуудыг эзэмшинэ. Бичих даалгаврын дагуу академик эсээний бүтэц: удиртгал, өрнөл, дүгнэлт цогцолборуудыг бичих, удиртгал цогцолбор: дэгээ, суурь мэдээлэл болон эсээний гол санаа өгүүлбэрийг бичих, харьцуулах, эсээний төрлүүд: харьцуулах болон эсрэгцүүлэх эсээ, шалтгаан ба үр дагавар, асуудал шийдэл, тэнцвэртэй байр суурь илэрхийлэх эсээ, тайлбар эсээ, маргаан-няцаах байр суурь илэрхийлэх эсээ, задлан шинжлэх эсээг ялган таних, боловсруулах, найруулах, төлөвлөх, цэгцлэх чадвар эзэмшихэд чиглэсэн дасгал даалгаврууд, бие даалтын ажлуудыг хийж гүйцэтгэнэ
Энэхүү хичээлийн зорилго нь анхан дунд шатны англи хэлний мэдлэгтэй оюутнуудад тодорхой академик сэдвийн хүрээнд сонсож ойлгох, тэмдэглэл хөтлөх, ойлгосон агуулгын хүрээнд ярих, санаа бодлоо илэрхийлэх, харилцах, суурь шинжлэх ухааны салбаруудын сургалт судалгаанд түгээмэл хэрэглэгддэг үг хэллэг, нэр томьёо, өгүүлбэрзүйн бүтэц, найруулгын хэв шинжүүдтэй танилцаж, тэдгээрийг академик англи хэлний дунд түвшинд бүрэн ашиглаж сурахад шаардлагатай арга техникүүдийг эзэмшүүлэхэд оршино. Түүнчлэн судалж буй академик хичээлийн агуулгад гүнзгий нэвтрэх, бусдын үзэл бодлыг шүүн тунгааж, үнэлж дүгнэх, өөрийн ойлголт, бодол хандлагыг амаар болон бичгээр илэрхийлэх чадварыг эзэмшүүлэхэд чиглэнэ. Энэхүү мэдлэг чадварыг эзэмшсэнээр өөрийн суралцах үйл явцыг зөв үнэлж дүгнэх, академик ур чадваруудаа дараагийн түвшинд ахиулах боломж бүрдэх ач холбогдолтой.
Анхан дунд шатны хөтөлбөр нь суралцагчдын унших, бичих, сонсох, ярих чадварыг суурь шинжлэх ухааны салбарын академик англи хэлний бичвэрүүдэд тулгуурлан сайжруулна. Суралцагчид тодорхой сэдвүүдийн хүрээнд өгөгдсөн академик бичвэрүүдээс хэрэгтэй мэдээлэл хайж олох, гол санааг тодорхойлох, эх сурвалжуудаас авсан мэдээллийг харьцуулах, эсрэгцүүлэх, задлан шинжлэх, нэгтгэн дүгнэх, өөрийн туршлагатай холбох, баримт болон үзэл бодол илэрхийлсэн санааг ялган тодорхойлох, хэлэлцүүлэг хийх, тэмдэглэл хөтлөх зэрэг бичвэрийн ойлголтоо бататгах дасгалуудыг хийж гүйцэтгэнэ. Бичих чадварт зайлшгүй шаардлагатай англи хэлний өгүүлбэрийн үндсэн бүтэц, бичих үе шатууд, цогцолбор, түүний бүтэц, зохион байгуулалт, бичихэд тавигдах стандарт болон шаардлагатай хэлзүйн дүрмийн талаар суурь мэдлэг олгоно. Бүлэг сэдвүүдийн хүрээнд бичлэг үзэн тэмдэглэл хийх, хэлэлцүүлэг, лекц, ярилцлага сонсож гол санаа, туслах мэдээллийг ялгах, түлхүүр үгсийг таних, танилцуулга, илтгэл тавих, харилцан ярилцах зэргээр суралцагсдын сонсох, ярих чадварыг хөгжүүлэхэд чиглэсэн дасгалууд, мөн сэдвийн хүрээнд өргөн хэрэглэгддэг академик үгсийг зөв дуудаж, хэрэглээнд хэвшүүлэх дасгалуудыг хийж гүйцэтгэнэ.
Энэхүү хичээл нь англи хэлний анхан дунд түвшний мэдлэгтэй оюутнуудад суурь шинжлэх ухааны академик бичвэрт түгээмэл хэрэглэгддэг англи хэлний үг хэллэг, нэр томьёог эзэмшүүлэх, үгсийн санг баяжуулах, мэдээлэл олж авах зорилготой. Мөн судалгааны ажил, мэргэжлийн ном, сэтгүүл, интернэтээс англи хэл дээр мэдээлэл унших, ойлгох, ашиглах чадварыг хөгжүүлнэ. Үүний үр дүнд оюутнууд унших, бичих, сонсох, ярих гэсэн цогц чадвараа хөгжүүлж, академик орчинд англи хэлийг үр дүнтэй ашиглах чадвартай болно.
