Бидний тухай
Багш ажилтан
This report is about borrowed words from Mongolian into Russian lexical found in different sources: ancient and modern language dictionary, local dialects, dictionary of foreign words, Russian-Mongolian dictionary, ancient Mongolian dictionaries, translations from the Secret History of Mongolia, Russian National Corpus [https://ruscorpora.ru] There are 18,000 words and phrases in the Russian Dictionary of Origins, from which 125 words or about 0.6 percent are marked as Mongolian, indicating the historical relationship between the Russian and Mongolian people, as well as the interaction between the two languages. Words borrowed from Mongolian to Russian are transformed adapting to the phonetic, grammatical, punctuation, and semantic norms of the target language. Many of these words in the Russian language are recognizable in form and remain old structure. Mongolian words borrowed into Russian are still actively used modern Mongolian referring to the Mongolian dictionary by Ya. Tsevel. The use of Mongolian words in Russian is declining, and it is possible to say with certainty the time of use.
MONGOLIAN WORDS MARKED IN THE RUSSIAN ETYMOLOGY DICTIONARY
This article is about borrowed words from Mongolian into Russian lexical found in different sources: ancient and modern language dictionary, local dialects, dictionary of foreign words, Russian- Mongolian dictionary, ancient Mongolian dictionaries, translations from the Secret History of Mongolia, Russian National Corpus [https://ruscorpora.ru] There are 18,000 words and phrases in the Russian Dictionary of Origins, from which 125 words or about 0.6 percent are marked as Mongolian, indicating the historical relationship between the Russian and Mongolian people, as well as the interaction between the two languages. Words borrowed from Mongolian to Russian are transformed adapting to the phonetic, grammatical, punctuation, and semantic norms of the target language. Many of these words in the Russian language are recognizable in form and remain old structure. Mongolian words borrowed into Russian are still actively used modern Mongolian referring to the Mongolian dictionary by Ya. Tsevel. The use of Mongolian words in Russian is declining, and it is possible to say with certainty the time of use.
Илтгэлд орос хэлэнд орсон монгол үгсийг төрөл бүрийн толь бичиг, бусад эх сурвалжаас бүрдүүлэн судалгааны эх сурвалж болгон эртний болон орчин цагийн хэл, нутгийн аялгууны баримтыг бүртгэсэн үгийн гарал үүслийн толь бичиг, хоёр хэлний тайлбар толь бичиг, гадаад үгийн толь бичиг, хоёр хэлний орчуулгын толь бичиг, монгол хэлний эртний толь бичгүүд, МНТ-ны хөрвүүлэг ашиглан олон давхар шалгуураар шүүн судалгааны баримтаа баталгаатай болгон орос хэлэнд орсон монгол үгсийн хэрэглээг тодорхойлох, утгын ангилал хийх, хэрэглээний цаг хугацааг тогтоох, хэрэглээний давтамж, төрөл, сэдвийг тодорхойлохыг зорьж дараах дүгнэлтэнд хүрлээ. Орос хэлний үгийн гарал үүслийн толь бичигт нийт 18000 үг хэллэг байгаагийн 125 үг буюу ойролцоогоор 0,6 хувийг монгол хэмээн тэмдэглэгдсэн үгс орос монгол үндэстэн түүхэн харилцаатайгаас гадна хоёр хэлний харилцан нөлөөллийг харуулж байна. 1. Монгол хэлнээс орос хэлэнд орсон үгс нь орж буй хэлнийхээ авиа зүй, хэл зүй, зурлага тэмдэглэгээ, утгын хэм хэмжээнд дасан зохицож өөрчлөгддөг зүй тогтолтой байна. 2. Орос хэлэнд орсон монгол үгсийн утгыг монгол хэлний тайлбар толь бичгээс шүүн дүйцүүлэхэд үгийн гарлын толь бичигт явцуурсан ч, орос хэлний хэрэглээнд утга өргөжсөн. Орос хэлэнд орсон эдгээр үгийн ихэнхийг хэлбэр талаас таних боломжтой, үндсэн утга хэвээр байна. 3. Орос хэлэнд орсон монгол үгсийг орчин цагийн монгол хэлний Я. Цэвэлийн болон дэлгэрэнгүй тайлбар толь бичигт идэвхтэй хэрэглэсээр байна. 4. Орос хэлэнд орсон монгол үгийн хэрэглээ хумигдсаар байна, хэрэглээний цаг үеийг баталгаатай хэлэх боломжтой байна.
Орос хэлний үгийн гарлын толь бичиг дэх Монголын нууц товчооны үгс
