Бидний тухай
Багш ажилтан
Эртний англи хэлний орчин цагийн англи хэлнээс үгийн сан, бүтэц, хэрэглээний ялгаатай талыг харьцуулан тодорхой жишээгээр тайлбарлана. Мөн тодорхой сурвалжийг уншиж, бүтэц, хэв шинж, үгийн утга, хэрэглээг тухайн үеийн нийгмийн онцлог,ёс заншил, аж байдлын болон хүмүүсийн хэрэглээний онцлогтой холбон тайлбарлах, улмаар толь бичиг ашиглан орчин цагийн англи хэлнээ буулгах дасгал хийнэ.
Эртний англи хэл ба хэлний түүхийн талаарх зохих мэдлэгтэй болж, англи хэлний түүхэн эх сурвалжтай танилцаж, уншиж ойлгох мэдлэг чадвар эзэмшүүлэх зорилготой.
Соёлын удиртгал, хэл нь өөр өөр олон соёл хоорондын харилцааны хэрэглүүр болж байгаа, дэлхий даяар заагдаж байгаа англи хэл болон барууны соёлыг хэлээр дамжуулан хэрхэн түгээж байгаа мөн соёлын үнэт зүйл, барууны соёл ёс заншлын талаар авч үзнэ.
Энэхүү хичээлийг судласнаар соёл хэлэнд хэрхэн нөлөөлж шинээр үг хэллэг үүсгэж, үгийн утгыг өөрчилж байгаа талаар ерөнхий цогц ойлголттой болно. • Их Британийн соёлын талаар эх сурвалжид тулгуурласан бодит ойлголт өгөх • Бие даан судалгааны ажил хийх, товчлол хийх, санал бодлоо илэрхийлэх, хэлэлцүүлэгт оролцох, нэгтгэн дүгнэх, задлан шинжлэх, шүүмжтэй сэтгэн бодох шинэ технологи ашиглах дадал чадварыг хөгжүүлэх • Эссэ бичих дадал чадвар эзэмших • Power point ашиглан илтгэл тавих дадал эзэмших
Уг хичээл нь дараах үндсэн бүлэгт хуваагдана. Эртний Кельт, Англо-Саксоны аман зохиол, дундад зууны үеийн уран зохиолоос эхлээд орчин цагийн англи уран зохиолын гол төлөөлөгчид, тэдний бүтээлүүдтэй танилцах юм. Английн уран зохиолын бусдаас ялгарах онцлог, шатлал тус бүрийн нийгэм эдийн засаг улс төрийн байдал, бусад улс орны соёлын нөлөө, бусдад үзүүлсэн нөлөө, дэлхийн утга зохиол урлагт английн уран зохиолын эзлэх байр суурь зэрэг асуудлуудыг багтаана.
ИБУИНВУ-н урлаг, уран зохиолыг Баруун Европын урлаг, уран зохиолтой уялдуулан дэлхийн сонгодог зохиолын дээжтэй танилцуулж, хүн төрөлхтний соёлын өв санд үлдсэн гайхамшигт бүтээлүүдийг сонирхох, судлах, орчуулах суурийг тавина. Энэхүү хичээлийг судалснаар дараах ач холбогдолтой. ● Английн уран зохиолын хөгжлийг цаг тооллоор нь цэгцтэй танилцах, ● Уран зохиолын томоохон төлөөлөгчдийн талаар ойлголттой болох, ● Англи хэл дээрх дэлхийн сонгодог зохиолуудыг унших, ● Уран зохиолыг уншиж судлах арга барилд сургах, суут хүмүүсийн уг, ишлэлийг ажил амьдрал орчуулгад зөв хэрэглэх, ● Утга зохиолоор дамжуулан тухайн нийгмийн ахуй, цаг үеийн онцлогтой танилцах.
- Өвөг англи хэл - Дунд үеийн англи хэл - Орчин үеэс өмнөх үеийн англи хэл - Орчин үеийн англи хэл гэж үечлэн, англи хэлний авиа, хэл зүй, үгийн сан, нутгийн аялгуунд гарсан өөрчлөлтүүд болон тухайн онцлогийг тусган жишээ баримтаар баяжуулан заана.
1. Сурч эзэмшихээр судалж буй англи хэлний түүхийн талаар тодорхой ойлголт мэдлэг олгох. 2. Энэ чиглэлээр бие даан судалгааны ажил хийх сонирхол төрүүлэх 3. Англи хэл, түүний түүхийн онцлогийг нарийн гаргаж өгөх, энэ чиглэлээр оюутны мэдлэгийг гүнзгийрүүлэх. 4. Оюутнууд англи хэлний түүхийн зохих мэдлэгтэй болсноор англи хэлний бусад салбар судалгаагаар дагнан ажиллахад зохих дэвсгэр болж өгнө.
Англи хэлний өгүүлбэр зүйн лекц хичээлээр дараах ойлголтыг гүнзгийрүүлэн үзэж судалсан байна. Үүнд: өгүүлбэр зүйн судлагдахуун, бүрэн өгүүлэгдэхүүн, бүрэн өгүүлэхүүн, нийлмэл өгүүлэгдэхүүн, нийлмэл өгүүлэхүүн, нийлмэл өгүүлбэрийн хэсгүүд, өгүүлбэрийн хэв шинж, батлах өгүүлбэр, асуух өгүүлбэр, захирах өгүүлбэр, анхааруулах өгүүлбэр, гүйцээвэр шууд тусагдахуун, шууд бус тусагдахуун, тусагдахуун гүйцээвэр, өгүүлэгдэхүүн гүйцээвэр, өгүүлэхүүн хавсрал нэр, холбоос үйл үг, өгүүлбэрийн үндсэн загвар, угтлагат хэлц, үйл хавсралт хэлц, дагалдагч хэлц үйлийн хэлц эс тухайлах хэлбэр, эс тухайлах хэлбэрийн хэлц, нөхцөлт үйл үг, нөхцөлт үйл үгийн хэлц, үйлт нэр, үйлт нэрийн хэлц, гишүүн өгүүлбэр, гишүүн өгүүлбэрийн төрөл, үйл хавсрал гишүүн өгүүлбэр, нэр гишүүн өгүүлбэр,өгүүлбэрийн бүтэц, энгийн нийлмэл өгүүлбэр, хавсарсан өгүүлбэр, хавсарсан нийлмэл өгүүлбэр, өгүүлэгдэхүүн өгүүлэхүүний зохицол, өгүүлэгдэхүүний үүрэгтэй тодорхойгүй төлөөний үг, ганц ба олон тоогоор байдаг төлөөний үгс, урвуу өгүүлэгдэхүн өгүүлэхүүн, өгүүлэхүүн нэрлэхүйтэй өгүүлбэр, өгүүлэгдэхүүн хам нэр, үйлшсэн нэр, тусах үйл үг, зэрэгцсэн бүтэц, оноосон нэр томоор бичих нь, цэг хэрэглэхүй, асуултын тэмдэг, анхааруулах тэмдэг, босоо цэг, асуултын тэмдэг, анхааруулах тэмдэг хэрэглэхүй, босоо цэг, таслал, цэгтэй таслал хэрэглэхүй, зураас, орхиц, холбох зураас, эшлэх тэмдэг, хаалт, хашилт, бичмэлээр бичих, англи хэлний хувилбар зэрэг болно.
Энэхүү хичээлийг судалсанаар оюутнууд англи хэлний өгүүлбэрийн бүтцийг нарийвчлан судалж, дүрмийг зөв хэрэглэх дадал чадварыг эзэмшинэ. Үг, өгүүлбэр, хэллэгийг задлан шинжилж хоёр хэлний орчуулга хийж сурах үндсэн суурьтай болно.
Агуулга: Энэхүү хичээлийн агуулгад доорхи сэдвийг цэгцтэйгээр онолын түвшинд олгоно. Энэ лекцийн агуулга нь өмнөх авиан зүйн дадлагын хичээлээр олсон даган дуурайх дадлын \имитаци\ үндсийг онолын түвшинд тайлбарлах явдал юм.Хичээлийн агуулгыг зургаан үндсэн бүлгээр дотор нь дэлгэрүүлэн заана. Ингэхдээ: Нэгдүгээрт:Өгүүлэхийн эрхтэний тогтолцоо гүйцэтгэх үүрэг. Хоёрдугаарт: Англи хэлний гийгүүлэгч авиа түүний ангилал, онцлог. Гуравдугаарт: Англи хэлний эгшиг авиа түүний ангилал, онцлог. Дөрөвдүгээрт: Авиалбарын \фонем\ систем, авиа ижилсэх, ондооших зүй тогтолууд. Тавдугаарт: Аялга, хөг, хэмнэл. Зургаадугаарт: Англи хэлний дуудлагын ялгаанд газар зүй, нийгмийн байдлын үзүүлэх нөлөө гэсэн үндсэн агуулгын хүрээнд заана.
Зорилго: Авиан зүйн дадлагын хичээлээр олж авсан мэдлэг дээр тулгуурлан авиан зүйн шинжлэх ухааныг хэл шинжлэлийн салбар талаас нь судалснаар зөвхөн зөв дуудлага, аялгыг эзэмшээд зогсохгүй, монгол англи хэлний дуудлагын ялгаа, бэрхшээлийг даван туулах талаар судалгааны ажил хийх ажлыг сэдэлжүүлэх Зорилт: 1.Авиан зүйн онолын суурь мэдлэг олгоно. 2. Авиа, авиалбарын дуудах дүрэм \артикуляци\, өгүүлэхийн эрхтний тогтолцоог физиологийн шинжлэх ухааны үүднээс ойлгуулах 3. Хэл шинжлэл, хэрэглээний хэл шинжлэлийн чиглэлээр эрдэм шинжилгээ, судалгааны ажил хийхэд шаардлагатай суурийг олгоно.
Энэхүү хичээлийн агуулгад доорхи сэдвийг цэгцтэйгээр онолын түвшинд хэрэглэж сурна. Хичээлийн агуулгыг зургаан үндсэн бүлгээр дотор нь дэлгэрүүлэн заана. Үүнд: 1) Өгүүлэхийн эрхтэний тогтолцоо гүйцэтгэх үүрэг. 2) Англи хэлний гийгүүлэгч авиа түүний ангилал, онцлог. 3) Англи хэлний эгшиг авиа түүний ангилал, онцлог. 4) Авиалбарын \фонем\ систем, авиа ижилсэх, ондооших зүй тогтолууд. 5) Аялга, хөг, хэмнэл. 6) Англи хэлний дуудлагын ялгаанд газар зүй, нийгмийн байдлын үзүүлэх нөлөө гэсэн үндсэн агуулгын хүрээнд заана.
Авиа зүйн шинжлэх ухааныг хэл шинжлэлийн салбар талаас нь судалснаар зөвхөн зөв дуудлагад суралцан туршиж, аялгыг эзэмшээд зогсохгүй, монгол англи хэлний дуудлагын ялгаа, бэрхшээлийг задлан шинжилж, даван туулах талаар судалгааны ажил хийнэ. Энэ хичээлийг судалснаар: 1. Авиа зүйн онолын суурь мэдлэгт суралцана. 2. Авиа, авиалбарын дуудах дүрэм \артикуляци\, өгүүлэхийн эрхтний тогтолцоог физиологийн шинжлэх ухааны үүднээс ойлгоно. 3. Хэл шинжлэл, хэрэглээний хэл шинжлэлийн чиглэлээр эрдэм шинжилгээ, судалгааны ажил хийхэд шаардлагатай суурь мэдлэг эзэмшинэ.
