Бидний тухай
Багш ажилтан
Улс орнуудад нийтлэг чиг хандлагаараа прокурор нь шүүгдэгчийн гэмт хэрэг үйлдсэн гэм буруутай эсэхийг шүүхэд нотолдог үндсэн чиг үүрэг бүхий нийтийн албан тушаалтан, хуульч юм. Дэлхийн улс орнуудын эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаа нь өөр өөр хууль, эрх зүйн системд үндэслэсэн бөгөөд нэгдмэл загвартай байдаггүй. Жишээлбэл, өмгөөлөгч болон прокурорын хооронд дахь эрх зүйн маргаанд тулгуурладаг эсвэл мөрдөн шалгах ажиллагаанд илүү тулгуурладаг тогтолцоо, шүүхийн ажилтан мөрдөн байцаалтын ажиллагааг хянадаг тогтолцоо болон шүүхийн бус прокурор эсвэл цагдаа мөрдөн байцаалтыг хянадаг тогтолцоонууд өөр хоорондоо чухал ялгаатай юм. Мөн прокурор яллах чиг үүргээ заавал хэрэгжүүлэх ёстой (хууль ёсны зарчим) болон нийтийн ашиг сонирхол шаардаагүй тохиолдолд прокурор яллахгүй байх эрхтэй тогтолцоо (боломжийн зарчим) гэж байдаг. Тогтолцооны хувьд прокурорын байгууллага нь өөр хоорондоо ялгаатай ч прокурорын чиг үүргээс гадна түүний бие даасан, хараат бус байдал онцгой ач холбогдолтой байна. Прокурор нь эрүүгийн хэргийн шүүхэд нийтийн эрх ашгийг төлөөлж буюу хамгаалж оролцдог тул иргэний эрх зүйтэй харьцуулбал илүү өндөр шалгуурыг баримтлах ёстой. Прокурор нь аливаа эрүүгийн хэргийг шалгах явцдаа шударга бөгөөд алагчлалгүй хандахаас гадна сэжигтэн, яллагдагчид ашигтай эсхүл ашиггүй нотлох баримтад тэгш ач холбогдол өгдөг байх шаардлагатай. Улмаар прокурорын үйл ажиллагаанд тулгуурласан шийдвэр нь ч гэсэн шударга байх ёстой юм. Прокурорын тогтолцоонд эдгээр шалгууруудын хэрэгжилтийг хангахын тулд тохирох ёс зүй, мэдлэг чадвартай хүмүүсийг ажиллуулах, томилох, дэвшүүлэх хэрэгтэй бөгөөд үүнийг хангах эрх зүйн орчныг бий болгох шаардлагатай байна. Үүнд прокурорын бие даасан, хараат бус үйл ажиллагаа онцгой хамааралтай бөгөөд судлаачдын анхаарлын төвд орох хэрэгцээ шаардлага бий болжээ.
In accordance with prevailing trends across nations, the prosecutor serves as a public official whose primary mandate involves demonstrating to the court whether the defendant is culpable of a crime. Criminal proceedings across different countries are predicated upon diverse legal systems and statutes, lacking a unified model. Noteworthy distinctions exist between systems wherein legal arguments between lawyers and prosecutors hold prominence, those reliant on investigative processes, and those where judicial officers or non-judicial entities oversee investigations. Furthermore, variations extend to the prosecutorial role, with some adhering to a legal principle necessitating prosecution, while others afford prosecutors the discretion not to proceed if the public interest so dictates (reasonable principle). The organizational structures of prosecutor entities differ, yet beyond their functional roles, their autonomy and independence assume paramount significance. Prosecutors are entrusted with representing or safeguarding the public interest within criminal courts, thus warranting a higher standard of conduct compared to civil cases. It is imperative that prosecutors approach the investigation of any criminal case with fairness and impartiality, affording equal consideration to evidence favorable or unfavorable to both the suspect and the accused. Consequently, decisions emanating from prosecutorial actions must also uphold principles of fairness. To ensure the realization of these standards within the prosecution system, the recruitment, appointment, and advancement of individuals possessing requisite ethics and knowledge are imperative. A legal framework must be established to underpin these endeavors. The autonomous and independent functioning of prosecutors assumes particular relevance in this context, warranting heightened attention from researchers.
Түлхүүр үгс:Монгол Улсын Үндсэн хуулийн 16 дугаар зүйлийн 13 дахь хэсэгт "халдашгүй. чөлөөтэй байх эрхтэй. Хуульд заасан үндэслэл, журмаас гадуур дур мэдэн хэнийг ч нэгжих, баривчлах, хорих, мөрдөн мөшгих, эрх чөлөөг нь хязгаарлахыг хориглоно. Хэнд боловч эрүү шүүлт тулгаж, хүнлэг бус, хэрцгий хандаж, нэр төрийг нь доромжилж болохгүй. Баривчилсан шалтгаан, үндэслэлийг баривчлагдсан хүн, түүний гэр бүлийнхэн. өмгөөлөгчид нь хуульд заасан хугацаанд мэдэгдэнэ. Иргэний хувийн ба гэр бүл, захидал харилцааны нууц, орон байрны халдашгүй байдлыг хуулиар хамгаална" гэж тусгасан ба Монгол Улсын иргэн дээрх эрх, эрх чөлөөг баталгаатай эдлэхээр хуульчилсан. Мөн Монгол Улсын Үндсэн хуулийн 19 дүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт "Төрөөс хүний эрх, эрх чөлөөг хангахуйц эдийн засаг, нийгэм, хууль зүйн болон бусад баталгааг бүрдүүлэх, хүний эрх, эрх чөлөөг зөрчихтэй тэмцэх, хөндөгдсөн эрхийг сэргээн эдлүүлэх үүргийг иргэнийхээ өмнө хариуцна" гэж төрөөс тус эрхийг баталгаажуулах талаар тусгасан. Хүний халдашгүй чөлөөтэй байх эрх нь Үндсэн хуулиар баталгаажуулсан хэн боловч дур мэдэн халдаж болохгүй туйлын эрх. Нэгэнт хүн бүр эрх зүйн этгээд байхын дээр Монгол Улсын төртэй харилцан эрх эдэлж, үүрэг хүлээх байдлаар эрх зүйн харилцаанд оролцох ёстой болсон учраас Үндсэн хуульд тусгагдсан эрх, эрх чөлөөг баталгаатай эдлэх ёстой. Мөн түүнчлэн НҮБ-ын Хүний эрхийн түгээмэл тунхаглалын 9 дүгээр зүйлд "Хэнийг ч дур мэдэн баривчлах, саатуулах буюу хөөн зайлуулах ёсгүй", Иргэний болон улс төрийн эрхийн тухай олон улсын Пактад эдгээр эрхийг баталгаажуулж өгсөн байдаг. Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх ажиллагаан дахь халдашгүй байх эрхийг бэхжүүлэх зорилтын хүрээнд мөрдөн шалгах ажиллагаа, таслан сэргийлэх арга хэмжээ болон бусад албадлагын үндэслэл, журам, эдгээр ажиллагаанд тавих хяналт, дагнасан шүүх байгуулах асуудалтай холбогдуулан уг эрх зүйн зохицуулалтад дүн шинжилгээ хийх, үндсэн эрхийн хязгаарлалт болон практикт тулгамдаж буй асуудлыг олж илрүүлэх, гадны орны сайн туршлагыг судалж санал, зөвлөмж гаргахад даалгаврын зорилго оршино.
Article 16, Section 13 of the Constitution of Mongolia states: "Inviolability. The right to be free. It is prohibited to arbitrarily search, arrest, imprison, investigate, or limit the freedom of anyone outside of the grounds and procedures prescribed by law. It is prohibited to impose torture on anyone, inhuman , should not be treated cruelly or insult their dignity. The arrested person, his family, and his lawyer shall be notified of the reasons and grounds for the arrest within the period specified by law. The privacy of citizens' personal and family correspondence, correspondence, and the inviolability of their homes shall be protected by law. It is legalized to guarantee the enjoyment of the above rights and freedoms. Also, in Article 19, Section 1 of the Constitution of Mongolia, "The state shall be responsible to its citizens for the creation of economic, social, legal and other guarantees to ensure human rights and freedoms, to fight against violations of human rights and freedoms, and to restore the enjoyment of violated rights." provides for guaranteeing this right. The right to inviolability is an absolute right guaranteed by the Constitution that cannot be arbitrarily violated by anyone. Since everyone is a legal entity and has to participate in legal relations with the state of Mongolia in a way that they have mutual rights and obligations, they must enjoy the rights and freedoms provided for in the Constitution. Also, in Article 9 of the United Nations Universal Declaration of Human Rights, "No one shall be arbitrarily arrested, detained or deported", and the International Covenant on Civil and Political Rights guarantees these rights. Within the framework of the goal of strengthening the right to inviolability in criminal proceedings, the basis and procedure of investigation, preventive measures and other coercion, the supervision of these proceedings, the analysis of the legal regulation in connection with the establishment of a specialized court, the limitations of fundamental rights and the practice The purpose of the task is to find out the problems and to study the good practices of foreign countries and make suggestions.
Түлхүүр үгс:Эрүүгийн процессын эрх зүйн онолын ойлголтыг судлах, харьцуулсан судалгаа хийх, эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд орсон нэмэлт өөрчлөлтүүдийг нэгтгэх, мэдлэг сорьсон тестүүдийг зохиох, гарсан үр дүнг сургалтанд ашиглах зорилготой бөгөөд эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуультай хялбар аргаар ажиллах, улмаар агуулгыг хангалттай сайн тогтоох, онолын мэдлэгээ бататгах зорилгоор гарын авлага-тест, бодлого зайлшгүй хэрэгцээ шаардлагатай байна.Энэхүү судалгааны ажлаар дараахь тодорхой зорилтыг дэвшүүлсэн ба үүнд: 1. Эрүүгийн процессын эрх зүйн онолын ойлголтуудыг анализ хийх аргаар судлах; 2. Оюутанд шаардлагатай байгаа хичээлийн хэрэглэгдэхүүн болох Гарын авлага бэлтгэх болно. Иймд судалгааны төслийг хэрэгжүүлснээр хууль зүйн мэргэжлээр сурч байгаа нийт оюутанд зориулсан Гарын авлага-тест, бодлого хэвлэгдэж бэлэн болно.
The purpose of the work is to study the concept of the legal theory of criminal procedure, conduct a comparative study, integrate amendments to the criminal procedure law, develop tests that test knowledge, and use the results in teaching. In this regard, there is an urgent need to develop tests and techniques to consolidate theoretical knowledge. This research work had the following specific objectives including: 1. To explore the theoretical concepts of criminal procedure through analysis; 2. Prepare a handbook as educational material needed by students. This, as a result of the implementation of the research project, a test handbook and case will be prepared for publication for all students studying law.
Түлхүүр үгс:Монголын боловсролын салбарт интерактив сургалтын шинэлэг хэлбэр болох клиник сургалт эрчимтэй нэвтэрч хөгжлийн тодорхой түвшинд хүрээд байна. Тус сургалт нь хэдийгээр хөгжлийн 100 гаруй жилийн түүхтэй ч сүүлийн хорь гаруй жилийн хугацаанд Ази, Европ, Скандиновын орнуудад түгэн тархаж, улс орон бүрт өөр өөрийн онцлог, зорилго чиглэлтэйгээр боловсролын салбарын шинэчлэлийг тодорхойлох болов Монгол улсын хувьд 1999-2000 оны хичээлийн жилд Соросын сан, Америкийн хөгжлийн агентлаг, Дэлхийн хөгжлийн банкны дэмжлэг, Нээлттэй нийгэм хүрээлэнгийн оролцоотойгоор МУИС-ын Хууль зүйн сургууль, Шихихутаг сургуулиудад анхны клиник сургалтын хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж эхэлсэн бөгөөд 2007 онд эрх зүйн боловсролын стандартад клиник сургалтын эрх зүйн үндсийг тусгаж улмаар тус стандартын 2011 оны С хавсралтаар тус Сургалтын зорилго, агуулга, хэлбэр, шаардлагыг цогцоор нь тодорхойлсон юм. Оюутан суралцахын хажуугаар бодит хэрэг маргаан дээр ажиллах замаар практик, туршлага хуримтлуулах, улмаар хууль зүйн туслалцаа шаардлагатай байгаа иргэдэд зохих туслалцааг үнэ төлбөргүй үзүүлэх боломжийг олгодгоороо тус сургалт нь оюутны нийгмийн оролцоо, нийгмийн тодорхой эрэлт хэрэгцээг хангаж байдаг онцлогтой. Монгол улсын Засгийн газраас удаа дараагийн мөрийн хөтөлбөр, хөгжлийн төлөвлөгөөндөө иргэдийн эрх зүйг боловсролыг хөгжүүлэх, бага дунд орлоготой болон төлбөрийн чадваргүй иргэдэд үзүүлэх хууль зүйн туслалцааг тэгш хүртээмжтэй хүргэх зорилтуудыг дэвшүүлсэнтэй Энэхүү сургалтын зорилго, агуулга бүрэн нийцсэн билээ. Тиймээс ч тус улсад энэхүү сургалтын хэлбэр хууль зүйн их дээд сургуулиудад түргэн шуурхай хэрэгжиж, боловсон хүчин хүчин, материаллаг базын хувьд тодорхой түвшинд хүрсэн гэж болно. Нээлттэй нийгэм хүрээлэнгээс энэхүү байдалд дүн шинжилгээ хийх зорилгоор анх 2015 онд тус улсын клиник сургалтын хэрэгжилтийн байдалд мониторингийн судалгаа явуулж, тулгарч буй асуудал, цаашид анхаарах зүйлийн талаар санал зөвлөмж гаргасан юм. Мөн 2019 оны хичээлийн жилд МУИС-ын Хууль зүйн сургуулийн Практик сургалтын төвийн 20 жилийн ойгоор клиник сургалттай хууль зүйн их дээд сургуулиудын төлөөлөл хуран цуглаж, хуримтлуулсан туршлага, тулгарч буй бэрхшээл, цаашдын чиг хандлагын талаар илтгэл хэлэлцүүлж, ярилцлага, хэлэлцүүлэг өрнүүлсэн билээ. Энэ хүрээнд оролцогчдоос Уриалга гаргаж хэрэгжүүлэхээр тогтсоны нэг нь клиник сургалтын мониторингийг тогтмол хийх, үр дүнд нь үндэслэн цаашдын чиг хандлага бодлогоо тодорхойлж байх нь зүйтэйг тогтсон билээ. Эдгээр зорилго, зорилтуудыг ажил хэрэг болгох үүднээс Монголын хуульчдын холбооны Магадлан итгэмжлэх хорооны ажлын төлөвлөгөөнд тусгасны дагуу энэхүү мониторингийн судалгааг бидний төслийн баг хийж гүйцэтгэснээ ийнхүү толилуулж байгаадаа баяртай байна. Судалгааны ажил 2020-2021 оны Ковидын хязгаарлалтын нөхцөл байдлын үед хийгдсэн тул ажиглалт тандан судалгааны зэрэгцээ голчлон цахим асуулга, ярилцлагын аргад суурилсан болохыг анхаарна уу. Клиник сургалтын хөтөлбөрийг бодитой хэрэгжүүлж байгаа хууль зүйн сургуулиуд тэдгээрийн 2015 оноос хойших сургалтын үйл ажиллагааг хамруулж, клиник орчин нөхцел, клиник сургалт, клиник үйлчилгээ гэсэн заагаар судалгааг хязгаарлаж, холбогдох стандартын хэрэгжилт, клиник хөгжлийн өнөөгийн телев байдал, тулгамдсан асуудлын талаар тодорхой санал, зөвлөмжүүд дэвшүүлсэн бөгөөд түүнчлэн үр дүнг Нээлттэй нийгэм хүрээлэнгийн 2015 оны судалгаатай харьцуулахыг эрмэлзсэн болно. Энэхүү судалгааны үр дүнг клиник хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж байгаа сургуулиуд төдийгүй клиник боловсролын хөгжил, цаашдын чиг хандлагыг бодлогын хувьд тодорхойлох эрх бүхий этгээдүүдээс эрхбиш анхаарах болов уу хэмээн найдаж байна.
Clinical training, which is an innovative form of interactive training, has reached a certain level of development in the field of Mongolian education. Although the course has a history of more than 100 years of development, in the last twenty years it has spread to Asia, Europe, and Scandinavian countries, and each country has its own characteristics and goals to determine the reform of the education sector. With the support of the American Development Agency, the World Development Bank, and the Open Society Institute, the first clinical training program was implemented in the Law School and Shikhihutag Schools of the National University of Moscow. purpose, content, form and requirements are comprehensively defined. In addition to studying, the course provides students with the opportunity to gain practical experience by working on real cases and to provide free legal assistance to citizens in need of legal assistance. The goals and content of this course are fully consistent with the goals set by the Government of Mongolia in its successive action programs and development plans to develop citizens' legal education and provide equal access to legal assistance to low- and middle-income and insolvent citizens. Therefore, this form of education has been quickly implemented in law universities in the country, and it has reached a certain level in terms of personnel and material base. In order to analyze this situation, the Open Society Institute first conducted a monitoring study on the implementation of clinical training in the country in 2015, and made recommendations about the problems and issues to be considered in the future. Also, in the academic year of 2019, on the occasion of the 20th anniversary of the Practical Training Center of the MU Law School, representatives of law universities with clinical training were gathered to discuss the accumulated experience, challenges, and future trends, as well as interviews and discussions. In this context, one of the things that was decided to be implemented by the participants was to regularly monitor clinical training, and based on the results, it was determined that future trends and policies should be determined. In order to implement these goals and objectives, we are pleased to present that our project team has completed this monitoring study in accordance with the work plan of the Accreditation Committee of the Mongolian Bar Association. Please note that the survey was conducted during the 2020-2021 Covid restrictions and was mainly based on online questionnaires and interviews, along with observational research. Law schools that are actually implementing the clinical training program include their training activities after 2015, limit the research to the boundaries of clinical environment, clinical training, and clinical services, and put forth specific suggestions and recommendations about the implementation of relevant standards, the current state of clinical development, and pressing issues. and also sought to compare the results with the Open Society Institute's 2015 survey. It is hoped that the results of this research will be taken into consideration not only by the schools implementing the clinical program, but also by those who have authority to determine the development and future direction of clinical education.
Түлхүүр үгс:
