Бидний тухай
Багш ажилтан
Энэхүү хичээлээр хүйс ба жендэрийн ойлголт, нийгмийн хөгжил ба жендэрийн холбоо хамаарал, жендэр ба тэгш бус байдал, жендэрийн нийгэмшил, жендэрийн адилсал, жендэрийн давхраажил, гэр бүл ба мэргэжлийн харилцаан дахь жендэрийн асуудал, улс төр, хөдөлмөрийн зах зэл, боловсролын салбарт буй жендэрийн асуудал, жендэрийн социологийн судалгааны онцлог, хүний сексийн амьдрал, Монголын Засгийн газрын жендэрийн талаар явуулж буй төрийн бодлого, үр дүнг авч үзнэ.
Энэхүү хичээлийн зорилго нь салбар дундын шинжлэх ухааны үүднээс нийгэм дэх жендэрийн үүрэг ролийг шинжлэхэд оршино. Оюутан хичээлийн хүрээнд хүйс, угсаатны бүлэг, нийгмийн давхраа, шашин, бэлгийн чиг баримжаа нь нийгмийн институци, нийгмийн хөгжилтэй хэрхэн уялдаж буй талаар хийгдсэн онолын болон практик судалгааны суурь үзэл баримтлалтай танилцана. Оюутнууд нийгмийн хөгжилд хүйсийн үүргийг хэлэлцэх, онолын үүднээс тайлбарлах болон дүн шинжлэх чадвараа хөгжүүлнэ. Хичээлээр феминист онол, экзистенциал онол, колони дараах жендэрийн судалгаа, трансжендэр судлал зэргийг багтаасан жендэрийн судлалын онолын үзэл баримтлал болон жендэрийн дүн шинжилгээний аргачлалыг эзэмшсэнээр нийгмийн олон талт асуудлыг жендэрийн линзээр харах, жендэрийн мэдрэмжтэй үйл ажиллагааг төлөвлөх, хэрэгжүүлэх, үнэлэх чадваруудыг эзэмшинэ.
:Сэтгэцийн эмгэгтэй хүмүүсийн хүн амд эзлэх хувь тогтмол өсөж байгаа нь дэлхийн хөгжиж буй орнуудад тулгамдсан хандлагатай байна. ”Сэтгэцийн эмгэгтэй хүмүүстэй ажиллах нийгмийн ажил” хичээлийн хүрээнд нийгмийн ажил ба сэтгэцийн эрүүл мэндийн холбоо хамаарал, сэтгэцийн эмгэгийн шалтгаан, түүнд нөлөөлөгч биологийн, нийгмийн болон сэтгэл зүйн хүчин зүйлс, тархалт, ангиллыг авч үзнэ. Сэтгэцийн эмгэгтэй хүмүүстэй ажиллах нийгмийн ажлын онцлог, засал, нөхөн сэргээх арга барил судлахын сацуу архинд донтох эмгэгтэй хүмүүстэй ажиллах нийгмийн ажил, сэтгэцэд нөлөөт эм бодис, бэлдмэлүүдэд донтох эмгэгтэй ажиллах нийгмийн ажлын онцлог, сэргээгч эм бэлдмэлүүдэд донтох эмгэгтэй хүмүүстэй ажиллах нийгмийн ажлын онцлог, практик туршлагатай танилцана.
Сүүлийн жилүүдэд Монгол улсад сэтгэцийн эмгэгтэй хүмүүсийн тоо нэмэгдэх болсон нь тухайн салбараар мэргэшсэн нийгмийн ажилтны мэргэжлийн үйл ажиллагаа нэн шаардлагатай байгаа билээ. Тус хичээлээр сэтгэцийн эмгэгтэй хүмүүстэй ажиллахад шаардлагатай нийгмийн ажлын онолын болон практик мэдлэгийг өгснөөр цаашид уг чиглэлэээр мэргэшихэд дэмжлэг үзүүлнэ.
Нийгмийн судалгаа гэж юу вэ? Нийгмийн судалгааны ёс зүй, тоон ба чанарын судалгааны онцлог, хэрэглээ, давуу ба сул тал, судалгааны дизайны хэлбэрүүд, судалгааны үйл ажиллагааг төлөвлөх, талбар дээр гүйцэтгэх, мэдээллийг боловсруулах зарим энгийн техник мөн шинжилгээ хийх, тайлан бичих, түүний үр дүнг танилцуулах зэргийг судалж шаардлагатай ур чадварыг эзэмшинэ.
Энэхүү хичээлийг үзсэнээр нийгмийн судалгааны үндсэн суурь, аргын талаарх мэдлэгийг олж авч үндсэн аргуудын талаар анхан шатны ур чадварыг эзэмшинэ. Мөн суралцах хугацаанд тоон ба чанарын мэдээ материал, тоо баримт, бичиг баримттай ажиллах, шинжилгээ хийх, дүгнэх анхан шатны ур чадварыг эзэмшүүлнэ. Энэхүү хичээл нь сонгосон мэргэжлийн хичээлээр бие даалтын ажил хийж гүйцэтгэх, курсын ажил хийх, эрдэм шинжилгээний хуралд оролцох судалгаа хийхэд зайлшгүй хэрэгцээтэй мэдлэг, ур чадварыг эзэмшүүлнэ. Мөн бакалаврын шатанд төгсөлтийн дипломын ажил бичих, суралцах явцдаа төсөл хөтөлбөр боловсруулах, төрөл бүрийн уралдаанд оролцох, мөн дадлагад гарахад тухайн байгууллагуудаас оюутнуудад өгдөг даалгаврыг хийж гүйцэтгэхэд чухал ач холбогдолтой болно.
Энэхүү хичээлээр статистикийн үндсэн ойлголтууд, дескриптив статистикуудыг хэрхэн тооцох, тайлбарлах, төвийн хандлага, хэлбэлзлийн үзүүлэлтүүдийг хэрхэн тооцох, тайлбарлах, хэвийн тархалттай танилцаж, улмаар түүвэрлэлтийн тархалтын тухай судална. Эдгээр агуулгад тулгуурлан түүврийн мэдээлэлд үндэслэн эх олонлогийн параметрийг үнэлэх, таамаглал шалгах тухай судлаж, цаашлаад дисперсийн шинжилгээ, корреляцийн шинжилгээ, параметрийн бус аргуудыг авч үзнэ. Статистикийн аргуудыг нийгмийн салбарын датанд хэрэглэх практик дасгалуудыг Excel, SPSS программыг ашиглан ажиллана.
Магадлалын онол, математик статистикийн үндсэн ойлголттой танилцаж нийгмийн судалгаанд статистик аргуудыг хэрэглэх мэдлэгтэй болно. Нийгмийн үзэгдлүүдийн талаарх статистик үзүүлэлтүүдийг хэрхэн тооцдог, тэдгээр тоо мэдээллийг уншиж ойлгох, тоо баримттай ажиллах, баримтанд тулгуурлан статистик ач холбогдол бүхий дүгнэлт, тайлбар хийж, үр дүнгээ хэрэглэх чадварт суралцана.
Монгол улс 2005 оноос хойш жендэрийн тэгш байдлыг хангах эрх зүйн орчин сайжирч, үндэсний тогтолцоо бүрэлдэн бий болсон. Хэдийгээр эрх зүй, бодлогын орчин сайжирч, тогтолцоо бий болсон ч жендэрийн тэгш байдлын талаар иргэдийн ойлголт мэдлэг хангалтгүй, жендэрт суурилсан хүчирхийллийн асуудал Монголд тулгамдсан шинжтэй байна. Жендэрт суурилсан хүчирхийллийн талаарх ойлголт мэдлэг хязгаарлагдмал, Монголын нийгэмд жендэрт суурилсан хүчирхийллийг өргөн хүрээнд хүлээн зөвшөөрдөгийн улмаас хүчирхийллийн талаарх баримт нотолгоо хангалтгүй байна. Жендэрт суурилсан хүчирхийллийн хэлбэр болох гэр бүлийн хүчирхийллийн гаралт өнөөг хүртэл буурахгүй, гэр бүлийн орчинд эрх зөрчигдөх, амиа алдах, охид бэлгийн хүчирхийлэлд өртөх нь түгээмэл байна. Энэ хичээлийн хүрээнд жендэр ба гэмт хэрэг, жендэрт суурилсан хүчирхийллийн хэлбэрүүд, гэр бүлийн хүчирхийлэл, хүний наймаа, бэлгийн мөлжлөг, хүүхэд ба эмэгтэйчүүдийн эсрэг хүчирхийлэл, хөдөлмөрийн мөлжлөг, зуучлалын гэрлэлт, хууль бусаар хүний цус, эс, эд эрхтнийг авах, бэлгийн дарамт, хүчирхийлэл /Ажлын байран дахь бэлгиийн дарамт/, гэмт хэрэгт суурилсан хүчирхийллийг эрүүгийн эрх зүй болон бусад хуулиар шийдвэрлэж буй байдлыг авч үзнэ.
Энэхүү хичээлийн зорилго нь салбар дундын шинжлэх ухааны үүднээс нийгэм дэх жендэрийн асуудал, ялангуяа гэмт хэргийг жендэрийн өнцөгөөс шинжлэхэд оршино. Магистрант хичээлийн хүрээнд жендэрт суурилсан хүчирхийллийн талаар хийгдсэн онолын болон практик судалгааны суурь үзэл баримтлалтай танилцахын зэрэгцээ жендэрт суурилсан хүчирхийллийн мөн чанарыг онолын үүднээс тайлбарлах болон дүн шинжлэх чадвараа хөгжүүлнэ. Хичээлээр суурилсан хүчирхийллийн шалтгаан, нөлөөлж буй хүчин зүйлийг тогтоох, уг гэмт хэргийг шийдвэрлэж буй хууль эрх зүйн баримт бичгүүдэд дүн шинжилгээ хийх, жендэрт суурилсан хүчирхийллийн хохирогч/даван туулагч нарт үзүүлж буй үйлчилгээний өнөөгийн байдлыг судлах, цаашид жендэрт суурилсан хүчирхийллээс урьдчилан сэргийлэх үйл ажиллагааг төлөвлөх, хэрэгжүүлэх, үнэлэх чадваруудыг эзэмшүүлнэ.
Энэхүү хичээлийн агуулга дараах 3 бүлэгт хуваан судлах болно. Бичих үйл явцын талаарх ерөнхий ойлголтууд: Оюуны өмчийн хулгай, ном зүйг хийх олон төрлүүд Бичихийн тулд унших нь: Мэдээллийн эх сурвалжуудтай танилцуулах нь : Ном сурах бичиг, нэгэн сэдэвт бүтээл, ЭШ-ний хурлын материал, судалгааны материал, онлайн эх сурвалж, өдөр тутмын мэдээллийн хэрэгслүүд, тэдгээрийг үнэлэх, сонгох ур чадвар Эрдэм Шинжилгээний Бичлэгийн олон төрөл байдал: товч агуулга, хариу өгсөн бичлэг, тойм, тэтгэлэг хүсэх санал /эссэ хэлбэртэйгээр/ , Баримт бичиг судлалын арга, Мэдээллийн эх сурвалжаас санаа олж авах техникүүд БИЧИХ ҮЙЛ ЯВЦ:Эрдэм Шинжилгээний Бичлэгийн олон төрөл байдал: товч агуулга, хариу өгсөн бичлэг, тойм, тэтгэлэг хүсэх санал /эссэ хэлбэртэйгээр,Санаа төрөх үйл явц, сэдвээ сонгох: Амжилттай бичихийн үндэс сэдэв сонголтоос санаагаа зөв олохоос эхэлдэг тухай, Эссе түүнд тавигдах шаардлагууд. Хянах, Редакторлах- Хүн бүр уншигч, бичигч өөрийн сонгосон сэдэв болон бусад үе шатуудыг ойлгомжтой эсэхийг дахин харах үе шат.
• Дараах зорилгуудыг агуулж байна. Оюутнуудад ТА Ч БАС БИЧИГЧ гэдгийг ойлгуулах, өөрт нь итгэл үнэмшил төрүүлэхийн тулд судалгаа хэрхэн хийх, санааг олж авах, олж авсан санаагаа хэрхэн хэлбэржүүлэн бичихэд Бакалаврын түвшинд суралцаж байхдаа оюутнууд бүтээлч, задлан шинжилгээ хийх чадварт суралцуулах, түүнийг нь хэрхэн хөгжүүлэх вэ гэдэгт чиглэгдэнэ. Оюутнуудад олон улсын түвшинд эрдэм шинжилгээний бичигт тавигддаг шаардлага стандартуудтай танилцуулна. Мөн Бичих-Унших үйл явц салшгүй холбоотойг ойлгон бүтээлчээр ажиллахад суралцана. Бичихийн тулд ашиглаж болох олон техникүүдтэй танилцан, идэвхтэйгээр ашиглаж болох арга барилд суралцуулна. Ач холбогдол МУИС-ийн бакалаврын хөтөлбөрөөр суралцаж байгаа оюутан шинжлэх ухаан, танин мэдэхүй, нийгмийн нийтлэг сэдвээр мөн судлахаар зэхэж байгаа мэргэжлийн чиглэл\хөтөлбөрийн хүрээнд оюутны бичил эрдэм шинжилгээний ажил бичих бичлэгийн ур чадварт суралцана,Үүнд: Цаашлаад өөрийгөө илэрхийлэх, бүлгээр ажиллах, хамтран ажиллах харилцааны чадавхи сууна. Эдгээр мэдлэг ур чадварыг эзэмшсэнээр оюутан бүтээлч сэтгэлгээнд суралцаж, бичиг харилцааны суурь соёл, ур чадвартай болох ач холбогдолтой.
АМЧБО зөвлөх үйлчилгээний эрх зүйн орчин, АМЧБО зөвлөх үйлчилгээний эрх зүйн орчны харьцуулсан шинжилгээ, ажил, мэргэжлийн чиг баримжааг хөгжүүлэх бодлого, Хөдөлмөрийн эрх зүй, АМБЧО эрх зүйн орчныг боловсронгуй болгох чиглэл, АМЧБО зөвлөх үйлчилгээг институтчилах, АМЧБО зөвлөх үйлчилгээний ёс зүй, АМЧБО зөвлөгчийн ёс зүйн асуудлуудыг судалж, онолын болон практик мэдлэгийг эзэмшинэ.
Ажил мэргэжлийн зөвлөх үйлчилгээний эрх зүйн орчин, институцчилал хичээлийн зорилго нь ажил мэргэжлийн чиг баримжаа олгох зөвлөгчийн ажлын байран дахь ёс зүй, түүнд тавигдах шаардлага, хэм хэмжээнд суралцах, Монгол улс дахь ажил мэргэжлийн чиг баримжаа олгох эрх зүйн орчинд үнэлгээ хийж танин мэдэх явдал юм.
Энэ хичээлээр мэргэжлийн зөвлөгөөний арга зүйн үндэс болон зорилтот бүлгүүдэд мэргэжлийн зөвлөгөө өгөх арга техникийг мэдэх; ЕБС, МБС, халагдсан цэргүүд, өнчин хүүхдүүд, удаан хугацаагаар гадаад ажиллаж ба амьдарч байсан иргэд, удаан хугацааны ажилгүйчүүд, их дээд сургууль төгсөгчид, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд ба боловсрол мэргэжилгүй иргэдийн мэргэжлийн тухай мэдээлэлд дүн шинжилгээ хийх, бүлгээр зөвлөгөө өгөх ба зуучлах ур чадвартай болгох; “Ажил олгох клуб” ба “Өөртөө туслах бүлэг” үүсгэн санаачлах, зохион байгуулах; мэдээллийн менежментийн тухай ойлголт, мэдээллийн менежментийн хүрээ, үндсэн чиглэл ба үүргийн тухай ойлголттой болох, зорилтот бүлгүүдэд зориулсан ажил мэргэжлийн мэдээллийн санг бий болгох, мэргэжлийн зөвлөгөөнд ашиглах ур чадварыг эзэмшүүлэхэд оршино.
Ажил мэргэжлийн зөвлөх үйлчилгээний мэдээллийн менежмент хичээл нь нийгмийн зорилтот бүлгүүдийн хэрэгцээ шаардлага, онцлогийг харгалзан мэргэжлийн зөвлөгөөг өгөх, мэдээллийн систем ба мэдээллийн хэрэгслийг мэргэжлийн зөвлөгөөнд ашиглах ур чадварыг эзэмшүүлэхэд оршино
