Бидний тухай
Багш ажилтан
Эд эрхтэний гэмтлийн үед эрхтэний үйл ажилгааг дэмжих, дээшлүүлэх, нөхөн төлжүүлэх, солиход эдийн инженерчлэл чухал байдаг. Тухайн хичээлээр инженерийн арга зүй, эд эрхтэний дизайны үндэс, эс эдийн биологи, эдийн өсгөвөр ба хөгжил, өсөлтийн фактор ба эм зөөх.
Молекул ба эсийн биологийн хамгийн сүүлийн ололт амжилт бол эс болон эдийн инженерчлэл юм. Энэ нээлт нь биоанагаахын технологид өргөн боломжийг авчирч байна. Үүнд гэмтсэн эд эрхтэнийг нөхөн төлжүүлэх, хүний янз бүрийн бодисын солилцооны өвчиныг эмчлэх боломжийг бий болгож байна. Бие махбодоос гадна амьд, үйл ажилгаатай эд, эрхтэнийг өсгөвөрлөж ургуулах онолын мэдлэгтэй болно.
Тухайн хичээл нь биотехнологийн үндсэнзарчмыг хүнс, хөдөө аж ахуйбиотехнологийн асуудлыг шийдвэрлэхэд хэрхэн хэрглэх талаас нь сурган. Мөн генетик, эс, эдийн өсгөвөрийн онол, судалгааны арга зүйг хөдөө аж ахуйн салбарт хэрхэн хэрэглэх мэдлэг олгоно.
ХАА Биотехнологийнсуурь онол, биотехнологийнсудалгааны онол-практикийн мэдлэгдээр үндэслэн мэргэжлийн тувшинд биотехнологийнхэлээр харилцах, энэ хичээлийн хөтөлбөрөөр нь оюутанд улс ардын аж ахуйд биотехнологийн суурь онол хэрхэн нэвтэрч өдөр тутмын техник, технологт хэрэглэгдэж байгаа мэдлэгийг олгоход оршино
Энхүү хичээлээр хүний хорт хавдрын биохимийн болон эмнэлзүйн асуудлуудыг ойлгох бөгөөд мөн түүнчлэн хорт хавдрын үүсэх шалтгаанууд, түүний метастаз, апоптоз, хорт хавдрын эпигенетик, эсийн хуваагдал, хромосомын гажиг, дохио дамжуулах механизм, хорт хавдрын эмчилгээ, эмэнд тэсвэртэй болох зэрэг хорт хавдрын үеийн үндсэн ухагдахуунууд, түүний мөн чанар, механизмтай танилцаж, эдгээрийг цаашдын судалгааны ажилд ашиглах, биологи анагаах ухааны мэдлэг олгох болно.
Энэхүү хичээлээр хорт хавдар үүсэх механизм, түүний үсэрхийлэл, эмчилгээ зэргийн талаар зохих мэдлэгтэй болж цаашид хавдрын биологи, биохимийн чиглэлийн судалгааны ажил хийх сонирхолтой оюутнуудын хувьд онолын суурь мэдлэг эзэмшүүлнэ
Энэхүү хичээл нь физиологийн үйл ажиллагаанд тулгуурлан бодисын солилцооны биохимийн асуудлыг ойлгох, тайлбарлах мэдлэг олгох ба хоол боловсруулах үйл явц, зүрх судас, амьсгал, нөхөн үржихүй болон дотоод шүүрэлийн үйл ажиллагаа, зохицуулгын биохимийн үндсийг судлах явцдаа физиологийн процессын үндэс суурь болох биохимийн урвалын харилцан үйлчлэл, уялдаа холбоо, зохицуулгыг талаарх үндсэн мэдлэг олгоно.
Физиологийн шинжлэх ухаан нь амьд организмын үйл ажиллагааг судалдаг биологи, анагаах ухаан, хүний эрүүл мэндийн асуудалтай нягт холбоотой байдаг шинжлэх ухааны салбар. Орчин үед энэ салбар хурдацтай хөгжихийн хэрээр организмын үйл ажиллагааг молекулын түвшинд судлах шаардлага гарч ирсэн нь физиологийн биохимийн хөгжилд ихээхэн түлхэц болсон. Энэхүү хичээлийг судалснаар оюутан эрүүл мэнд, бие физиологийн асуудлуудыг биохимийн үүднээс, шинжлэх ухаанчаар ойлгож, өөрсдийн амьдралын чанарыг сайжруулахад ашиглахаас гадна олж авсан мэдлэгээ ашиглан биологи, физиологи, биохимийн судалгааны салбаруудад ажиллах бүрэн боломжтой.
Энэхүү хичээлийг үзсэнээр оюутнууд амьдралын молекул үндэс, ус ба нүүрс-устөрөгчид, биологийн макромолекулуудын бүтэц, үүрэг, эсийн тухай ойлголт, эукариот ба прокариот эс, тэдгээрийн бүтэц,үйл ажиллагаа, эсийн хөдөлгөөн, мембраны бүтэц, үүрэг, мембраны зөөвөрлөлт, эсийн химийн найрлага, эсэд явагдах ферментэт урвал, түүний зохицуулга, Эсийн амьсгал, эсийн дотор АТФ ба энерги үүсэх, гликолиз, ГКХ цагираг урвал, электрон зөөвөрлөх гинжин хэлхээ, фотосинтез, Эсийн харилцан үйлчлэл, эсийн мейоз, митоз хуваагдал, Менделийн генетик, Удамшлын хромосомын үндэс, удамшлын молекул үндэс, ДНХ репликаци, мутаци, уургийн нийлэгжил, генийн зохицуулга, эукариотын генетик бүтэц, эукариот ба вирус дэх генийн зохицуулга, Биологийн олон янз байдлын хувьслын түүх. Филогенез хувьсал, Бактер, Археи, эгэл биетэн, Ургамлын олон янз байдал, эволюци, ургамлын бүтэц хөгжил, гормоны зохицуулга, гравитрофизм ба фототрофизм, ургамлын эс дэх усны хэрэгцээ, тэжээлийн бодисын зөөвөрлөлт, эрдэс хооллолт, микориз, ургамлын өвчин үүсгэгчид тэсвэрлэх чадвар ургамлын олон янз байдлыг судлах болно.
Энэ хичээлийг судалснаар оюутнууд амьд материйн үндсэн шинж чанарыг молекулын түвшинд судлан ойлгож молекулын түвшнээс организмын түвшин хүртэлх биологийн шинжлэх ухааны үндсэн ойлголтуудыг эзэмшинэ. Мөн энэ хичээл нь биологийн хөтөлбөрт суралцах оюутнуудад мэргэжлийн болон мэргэшүүлэх хичээлийг үзэх үндсэн суурь болно.
Тус хичээлээр мэдээлэл боловсруулах үйл явц дахь тархины үйл ажиллагааг судлах судалгааны аргуудын талаар болон хүртэхүй, анхаарал, ой тогтоолтын ажиллах зарчим, асуудал шийдвэрлэх, мэргэжлийн ур чадварт суралцах зэргийг танин мэдэх онолоор тайлбарлана.
Энэхүү хичээлээр хүний юмс үзэгдлийг танин мэдэх, мэдээллийг боловсруулах үйл явцад сэтгэцийн процесс болох хүртэхүй, анхаарал, ой тогтоолтын ажиллах зарчим, түүнчлэн хэл яриа сэтгэхүй, асуудал шийдвэрлэх чадвар зэргийг танин мэдэх онолын үүднээс ахисан түвшинд тайлбарлах мэдлэг чадвартай болгох нь хичээлийн зорилго, ач холбогдол оршино.
Организмын өөрийгөө хамгаалах хүч гэж юу болох тухай, эд эрхтэн шилжүүлэн суулгах, хөгшрөх, хорт хавдар, дархлааны хомсдол, удаан ба түргэн хэлбэрийн хэт мэдрэмтгий байдал, толерант байдал, халдварт өвчнөөр өвдөх зэрэг биологийн процессуудыг иммунологийн үүднээс тайлбарлаж, тэдгээрийг давах, урьдчилан сэргийлэх, эмчлэх, оношлох арга механизмуудын онолын зарчмыг судална.
Иммуны системийн хэвийн үйл ажиллагаа болон доголдол, өөрийгөө эрүүл байлгах талаар онолын мэдлэгтэй болно
Энэхүү хичээлээр шижлэх ухааны аргын үндэслэл, лабораторийн ажлын дадал эзэмшиж, лабораторийн тоног төхөөрөмж, техникийг ашиглаж сурах ба ажлын тооцоо хийх, үр дүнг боловсруулах, харьцуулалт, үнэлэлт, дүгнэлт өгөх, биологийн үндсэн нэгдлүүдийг таних, тодорхойлох, ялгах биохимийн үндсэн аргуудыг эзэмшин, ажлын дадал эзэмших тул биохимийн болон биотехнологийн сургалтын хөтөлбөрийн чухал хичээлүүдийн нэг болно.
Áèîõèìèéí ¿íäñýí àðãà òåõíèêòýé òàíèëöàí áèîëîãèéí молекулуудыг òîäîðõîéëîõ ñîíãîìîë àðãóóäûã ýçýìøèí судалгаа шинжилгээ, хяналтын байгууллагуудын ëàáîðàòîðèä àæèëëàæ дадал, чадвар эзэмшинэ
Биотехнологийн хөгжлийн түүх, үндсэн асуудал, хөгжлийн хэтийн төлөв, биотехнологийг анагаах ухаан, хөдөө аж ахуй, хөнгөн ба хүнсний үйлдвэрлэл, уул уурхай, биологийн шинжлэх ухааны орчин үеийн хөгжилд ашиглах асуудлыг судална. Биотехнологийн үндсэн материалыг шилж сонгох, ургамал, амьтны эд, эс ба микроорганизмын эсийн цэвэр өсгөвөр гарган авах зарчим, эсийн амьдралын үйл ажиллагаа болон түүний зохицуулгын механизмыг судална. Генийн ба эсийн инженер зүйн талаарх үндсэн ойлголт, эрлийз эс гарган авах зарчим, түүнийг улс ардын аж ахуйд хэрэглэх, инженерчлэлийн арга, гаргах үе шатууд. Завсарлагатай болон үргэлжилсэн ажиллагаатай биореакторын ажиллах зарчим, ферментацийн процессийн талаар үзэж судлана. Биобэлдмэлийг гарган авах технологийг судалж мэднэ. Завсарлагатай болон үргэлжилсэн ажиллагаатай биореакторын ажиллах зарчмыг мэдэж, ферментацийн процесс явуулах онолын мэдлэгтэй болно. Мөн биотехнологийн бүтээгдэх, үйлчилгээний маркетинг, Биоаюулгүй байдал, Био ёс зүйн талаар үзэж танилцана
Биотехнологийн шинжлэх ухааны хөгжлийн түүх, орчин үеийн биотехнологийн шинжлэх ухааны тухай үндсэн ойлголтыг өгч, Биотехнологийн үндсэн арга зүйтэй танилцуулан, анагаах ухаан, хөдөө аж ахуй, хөнгөн ба хүнсний үйлдвэрлэл, уул уурхайд биотехнологийн шинжлэх ухааны ололтыг хэрхэн ашиглаж буй талаарх мэдлэгийг олгоход чиглэгдэнэ.
