Бидний тухай
Багш ажилтан
Рамсарын Конвенц нь ус, намгархаг газар, түүний нөөцийг зохистой ашиглах, хамгаалахад улс орон бүрийн үйл ажиллагаа, олон улсын хамтын ажиллагааг нэгтгэн чиглүүлэх зорилго бүхий Засгийн газар хоорондын гэрээ хэлэлцээр юм. Энэ конвенцод 2023 оны байдлаар 172 улс орон нэгдэн орж, 2,5 сая км2 газрыг хамарсан, 2,400 газар нутгийг олон улсын ач холбогдол бүхий хэмээн бүртгэжээ. Монгол Улс Рамсарын конвенцод 1998 оны 4 сарын 8-нд албан ёсоор нэгдэн орсноос хойш конвенцын үйл ажиллагаанд тогтмол оролцож, нийт 1,439,530 га талбай бүхий 11 ус, намгархаг газрыг ус, намгархаг газар болон усны шувуудад олон улсын ач холбогдолтой газраар бүртгэв. Конвенцод нэгдэн орсон улс орнууд 2016-2024 онд хэрэгжүүлэх дөрөвдүгээр стратеги төлөвлөгөөг 2015 онд 12-р бага хурлаараа батлан хэрэгжүүлж байна. Ус, намгархаг газар нь усны горим, ургамал ба амьтны аймаг, ялангуяа усны шувуудын амьдрах орчны экологийн зохицуулагчийн үүрэгтэй. Рамсарын конвенц нь ус, намгархаг газрын өргөн хүрээнд авч үзэн нуур, гол, цөөрөм, гол болон нуурын татам, намагжсан газар, чийглэг тал хээр, хүлэрт намаг, баян бүрд, голын адаг, цутгал, нуур болон тэнгисийн түрлэгээр үүссэн чийглэг, эсвэл шаварлаг хэсэг, тэнгисийн эрэг орчмын чийглэг хэсэг, чийглэг ихтэй мангро ой, шүрэн хад, хүний гараар бүтсэн загас үржүүлэх цөөрөм, цагаан будааны талбай, бусад давсархаг болон цэнгэг усан сан бүхий орчныг ус, намгархаг газар хэмээн томьёолсон. Конвенцыг хэрэгжүүлэхэд усны шувууд, хөхтөн, загас, ургамал зэрэг биологийн олон янз байдлыг хамгаалахаас гадна гол, нуур цөөрөм, намгархаг амьдрах орчин, экосистемийг тэтгэж буй усны эх үүсвэрүүдийн хяналт үнэлгээ, усны нөөцийн зохистой ашиглалт, хамгаалалтыг зохион байгуулах, ус, намгархаг газрын менежментийн удирдлагад илүүтэй анхаарал хандуулна. Үүнд, төв болон орон нутгийн удирдлага, иргэд, ус ашиглагч, хэрэглэгчид, бодлого боловсруулж шийдвэр гаргах болон салбар дундын уялдааг хангах төрийн удирдлагын төв байгууллагууд, судалгаа, шинжилгээ, боловсролын чиглэлээр ажиллах үндэсний болон олон улсын байгууллагуудын хамтын ажиллагаа чухал юм. Монгол оронд Байгаль Орчин, Уур Амьсгалын Өөрчлөлтийн Яамны Байгалийн нөөцийн бодлогын хэрэгжилтийн газар болон Тусгай хамгаалалттай газар нутгийн бодлогын хэрэгжилтийн газар нь чиг үүрэг, үйл ажиллагааныхаа хүрээнд конвенцын үйл ажиллагааг удирдан ажилладаг. Эдгээр газар нь Байгаль орчны тухай хууль, Усны тухай хууль болон холбогдох хууль журмын хүрээнд тус тусын удирдлага доорх Сав газрын захиргаа болон Хамгаалалтын захиргаадыг мэргэжил, аргазүйгээр хангаж ажилладаг. Рамсарын жагсаалтад бүртгэлтэй нийт 11 ус, намгархаг газрын 8 нь улсын тусгай хамгаалалттай газар нутагт багтах тул тухайн газруудад тус хамгаалалтын захиргаад нуур, түүний орчмын ус, намгархаг газар болон шувуу, загас зэрэг биологийн олон янз байдлыг судлах, хяналт шинжилгээ явуулах, хамгаалах, байгалийн аялал жуулчлалыг зохион байгуулах, олон нийтэд мэдээлэл өгөх, хүний сөрөг нөлөөллийг бууруулах арга хэмжээг тусгай хамгаалалтын газрын менежментийн төлөвлөгөөний дагуу зохион байгуулдаг. Эдгээр 11 ус, намгархаг газрууд нь 10 сав газарт ордог тул Сав газрын захиргаад усны нөөцийн нэгдсэн менежментийн төлөвлөгөөнийхөө хүрээнд тухайн ус намгархаг газрын усны нөөцийн судалгаа, хамгаалал, зохистой ашиглалт, нөхөн сэргээлт, олон нийтийн сургалт, сурталчилгааг гүйцэтгэнэ. Монгол орны ус, намгархаг газарт уур амьсгалын өөрчлөлтийн нөлөөгөөр нуур, түүнийг тэжээгч усны горим өөрчлөгдөн усны түвшин доошлох, мөн хүний нөлөөгөөр шувуу үрждэг зэгс, шагшуурга багасаж, малын хөлд талхлагдах, доройтох, цөлжих, зохион байгуулалтгүй аялал жуулчлалын улмаас бохирдох, харь зүйлийн амьтан нуурын экосистемийг доройтуулах зэрэг аюул заналууд тулгарч байна. 2021-2024 онд хамгаалалтын болон сав газрын захиргаад өөрсдийн чиг үүрэг, үйл ажиллагааныхаа хүрээнд ус, намгархаг газруудын усны эх үүсвэр, усан сан бүхий газрыг хамгаалалтад авах, усны нэгдсэн менежментийг зохион байгуулах, хамгаалалтын бүс тогтоох, “Дэлхийн ус намгархаг газар”, “Дэлхийн нүүдлийн шувуудын өдөр” зэрэг олон улсын үйл ажиллагааг тэмдэглэх, сурталчлах, усны бохирдлоос сэргийлж хавар, намартаа хог цэвэрлэх аян зохион байгуулах, шувуу ажиглах цэг байгуулах, шувуу, загас, усан орчны судалгаа мэргэжлийн байгууллагатай хамтран зохион байгуулах, хуулийн хэрэгжилтийг хангах, хяналт шалгалт явуулах, татмын ойжуулалт хийх, олон улсын байгууллага болон төслийн дэмжлэгтэй биологийн олон янз байдлыг хамгаалах чадавхжуулах сургалтыг амжилттай зохион байгуулжээ. Гэвч эдгээр үйл ажиллагааг Рамсарын конвенцын стратеги төлөвлөгөөний зорилго, зорилттой нягт уялдуулах шаардлагатай байна. Цаашид конвенцын стратеги төлөвлөгөөг амжилттай хэрэгжүүлж, олон улсын өмнө хүлээсэн үүргээ биелүүлэхийн тулд гишүүн улс оронд тавьсан шаардлагын дагуу салбар дундын Үндэсний хороог байгуулах, эсвэл Усны үндэсний зөвлөлөөр ус, намгархаг газрын хамгаалал, зохистой ашиглалтад чиглэсэн бодлогыг хэлэлцүүлж, салбар дундын мэдээлэл харилцан солилцох замаар зөвлөмж гаргуулж конвенцын Үндэсний зохицуулагч болон холбогдох Шинжлэх ухаан техникийн хорооны дэмжлэгтэйгээр Монгол Улсын ус, намгархаг газрын үндэсний бодлого, стратеги, ажлын төлөвлөгөөг боловсруулах нь зүйтэй. Уг бодлого, төлөвлөгөөнд үндэслэн Усны газар, Сав газрын болон Хамгаалалтын захиргаадыг нэгдсэн бодлогоор чиглүүлэх, конвенцын гишүүн орнуудын бага хурлаар баталсан аливаа шийдвэр, хөтөлбөр, холбогдох удирдамж, гарын авлага мэдээллээр цаг тухайд нь хангах, ус, намгархаг газрыг хамгаалах, зохистой ашиглах, менежмент явуулах тэдний хамтын ажиллагаа болон уялдаа холбоог сайжруулан, конвенцын хэрэгжилтийг тайлагнах, мэдээлэл хуваалцах болон мэдээллийн сан үүсгэх арга замыг бий болгох нь зүйтэй. Рамсарын конвенцыг хэрэгжүүлэх зорилгоор дэд мэдээллийн санг Монгол Улсын усны болон байгаль орчны мэдээллийн сантай уялдуулан төрийн болон төрийн бус судалгаа, хамгааллын байгууллагууд хамтран үүсгэж, тэдгээрийн мэдээлэлд тулгуурлан усны сан бүхий газруудын экологийн хэв шинжийг тодорхойлж, цаашид усны тооллого хийхдээ экологийн хэв шинж, амьтан, ургамлын өөрчлөлтийн мэдээллийг шинэчлэх хэрэгтэй. 2024 онд боловсруулж буй Биологийн олон янз байдлын үндэсний стратеги, үйл ажиллагааны төлөвлөгөө, Монгол Улсын усны нөөцийн нэгдсэн менежментийн төлөвлөгөөнд ус, намгархаг газрын хамгаалал, зохистой ашиглалтын бодлого, үйл ажиллагааг тусгаж, тэдгээрийн уялдаа холбоог хангах нь зүйтэй. Рамсарын конвенцын хэрэгжүүлэхэд тавьсан шаардлагын дагуу ус, намгархаг газрын CEPA буюу Мэдээлэл харилцаа, боловсрол, сургалт, сурталчилгааны үндэсний хөтөлбөрийг боловсруулж хэрэгжүүлэх, боловсролын системд ус, намгархаг газрын тухай хөтөлбөр тусгах, жил бүр үндэсний чуулга уулзалт хийж, мэдээлэл солилцох, цаашдын үйл ажиллагааг тодорхойлох, сургалт, туршлага судлах аялал зохион байгуулах шаардлагатай.
The Ramsar Convention is an intergovernmental agreement aimed at guiding the actions of each country and international cooperation in the wise use and protection of wetlands. As of 2023, 172 countries have joined this convention, and 2,400 areas covering 2.5 million km2 have been registered as internationally important wetland. The countries that have joined the convention are implementing the Convention’s 4th strategic plan for 2016-2024 adopted at COP12 through Resolution XII.2 in 2015. Since Mongolia officially joined the Ramsar Convention on April 8, 1998, it has regularly participated in the activities of the Convention and registered 11 wetlands with a total area of 1,439,530 hectares. Wetlands play a fundamental role as ecological regulators of water regimes and habitats for flora and fauna, especially waterfowl. The Ramsar Convention on Wetlands defines wetlands broadly as areas of marsh, fen, peatland or water, whether natural or artificial, permanent or temporary, with water that is static or flowing, fresh, brackish or salt, including lakes, rivers, ponds, river and lake deltas, marshes, fen, moist steppes, pealand, floodplains, river junction and tributaries, wetlands formed by coastal tides, coastal marshes, mangrove forests with high moisture, coral reefs, man-made fishponds, and rice fields. This convention aims to conserve and wise use of all wetland and water sources through wetland managements to protect wetland ecosystem and biological diversity, including waterfowl, fish, and plants. To implement the convention successfully, it is crucial to include the collaboration of central and local governments, citizens, water users, policy makers, decision-makers, and state central administrations for inter-sectoral coordination, as well as national and international organizations working in research and education. In Mongolia, the Department of Natural Resource Policy and the Department of Protected Area Policy, Ministry of Environment and Climate Change are responsible for implementiion of the convention within their respective responsibilities. The departments provide professional and methodological support to the Water Basin Administrations and Protected Area Administrations, operating under the relevant laws, including the Environmental Protection Law, the Water Law, and related regulations. Out of the 11 wetlands listed in the Ramsar Convention, 8 are located within national protected areas. Therefore, the Protected Area Administrations of these areas are responsible for monitoring and conservation of the wetlands, including the lakes and surrounding wetlands, as well as the biodiversity such as aquatic birds and fish. They also implement activities such as eco-tourism, public awareness, and reducing human negative impacts on the ecosystem. These activities are carried out under the management plans of the protected areas. All 11 wetlands are located within 10 river basins, and therefore, the Water Basin Administrations, as part of their integrated water resource management plans, conduct research on the water resources of these wetlands, as well as their conservation, wise use, restoration, and public awareness. In Mongolia, all wetlands are facing threats from human impacts and climate change that lead to changes of the lake's water regime and a decrease in water levels. Additionally, local people harvest and cause a reduction in reeds where birds nest, habitat degradation, desertification, pollution from poor-regulated tourism, and the introduction of alien species that are threatening the wetlands' ecosystems. From 2021 to 2024, the Water Basin and Protected Area Administrations, within their respective responsibilities and operations, have undertaken various activities to protect wetlands and surrounding water sources, complete a water management plan, establish protected zones, celebrate and promote World Migratory Bird Day and World Wetlands Day, and organize spring and autumn clean-up campaigns to prevent water pollution. They have also set up bird-watching points, conducted research on birds, fish, and aquatic environments in collaboration with professional organizations and NGOs, ensured compliance with legal regulations through inspections, carried out afforestation of floodplains, and successfully organized biodiversity conservation capacity-building training with the support of international organizations and projects. However, it is necessary to closely align these activities with the goals and objectives of the Ramsar Convention's strategic plan. In order to successfully implement the convention's strategic plan and fulfill the commitments made to the Contracting Parties of the convention, it is essential to establish an inter-sectoral Ramsar National Committee or to facilitate the National Water Council to exchange of intersectoral information and issue recommendation on national policy of wetland conservation and wise use. With the support of the National focal point of the convention, national policy, strategy, and work plan for water and wetland management should be developed to provide integrated guidance for the Water Authority, and Water Basin and Protected Area Administrations, and ensure timely access to decisions, programs, relevant guidelines, and manuals approved by the meetings of the Contracting Parties of the Ramsar Convention. Improving cooperation and coordination among these entities, enhancing their management of wetlands and water resources, and reporting on the convention's implementation, sharing information, and establishing a database would be crucial. To implement the Ramsar Convention, a sub-database shall be established in coordination with the water and environmental information systems of Mongolia through collaboration between government and non-governmental research and conservation organizations. Based on their data, the ecological characteristics of water bodies should be identified, and when national water intervention is carried out, the wetland sub-database should be updated with information on changes in their ecological characteristics, fauna, and flora. In 2024, the National Biodiversity Strategy and Action Plan, as well as National Integrated Water Resource Management Plan of Mongolia are being developed, thus it is essential to include national policies and action plans for conservation and wise use of wetlands to ensure the coordination and alignment of these policies and actions. Furthermore, in line with the requirements of the Ramsar Convention, it is necessary to develop and implement a national CEPA (Communication, Education, Participation, and Awareness) program for wetlands and water bodies. This should include incorporating programs on wetlands and water bodies into the public education system, organizing an annual national conference for information exchange, defining future activities, and organizing training and study tours to share experiences.
Түлхүүр үгс:Зүүнгарын говийн экосистем нь ховор амьтан, ургамалтай говь, цөлийн экосистемийн түлхүүр зүйлүүдийг хамгаалах өвөрмөц нутаг юм. Говийн булаг, шанд, уст цэгүүдийн усны чанар, өнөөгийн төлөв байдал, түүнд амьдрах сээрнуруугүйтэн амьтдын олон янз байдал, тэдгээрийн тархалтын талаар цогцоор хийгдсэн судалгаа хомс байна. Иймд Зүүнгарын говийн булаг шанд, уст цэгүүдийн усны чанарыг үнэлж, усны сээрнуруугүйтэн амьтдын бүлгэмдэл түүний онцлогийг илрүүлж, орчны хүчин зүйл хэрхэн нөлөөлж буйг тодорхойлох суурь судалгаа байгаль хамгаалалд чухал юм.
The Dzungarian Gobi ecosystem is a unique area that protects keystone species of gobi, desert, and mountain ecosystems with rare animals and plants. However, there is a lack of research on the water quality, diversity and distribution of aquatic macroinvertebrates in the Gobi Desert ecosystems. Therefore, assessing the water quality and community patterns of aquatic macroinvertebrates of springs and waterpoints in the Zungarian Gobi, and determining how environmental factors affects, is an urgent need for fundamental research of aquatic invertebrates that can play an important role in conservation.
Түлхүүр үгс:Эх газрын гүнд орших Монгол улс нь Хятад улстай гүнзгий түүхэн харилцаатай явж ирсэн юм. Хөдөө аж ахуйн салбарт Монгол нь Хятад улстай харьцуулахад нэн ялгаатай бэлчээрийн мал аж ахуй зонхилсон хэдий ч өөр хоорондоо харилцан холбоотой явж ирсэн байдаг. Бэлчээрийн мал аж ахуй бол Монголын нийгэм, эдийн засгийн чухал эх үүсвэрийн нэг. Сүүлийн жилүүдэд газар тариалан, мал аж ахуй улам бүр хурдан хөгжихийн хэрээр усны нөөцийн асуудлыг улам бүр хурцаар гарган тавих үндэслэл болж байна. Мөн Монгол улс нь уур амьсгалын өөрчлөлтийн улмаас бий болсон дулаарал болон хуурайшилтын үйл явцад давхар нэрвэгдэх болсон нь усны нөөц хурдан багасах, газрын доройтол болон цөлжилтийн үйл явцыг эрчимжүүлэх болсон юм. Нөгөөтээгүүр энэхүү үйл явц нь БНХАУ-ын хойд хэсэгт ч мөн нөлөөлөх болсон юм. Энэхүү төслийн гол зорилго нь хүрээлэн буй орчны экологийн асуудлууд, усны нөөцийн судалгааг Монгол-Хятадын судлаачид хамтран хэрэгжүүлэх; Монгол улсын хөдөө аж ахуйн хөгжилд шинжлэх ухаанд суурилсан санал боловсруулах; усны нөөц болон хүрээлэн буй байгаль орчныг хамгаалах; газар тариалан, мал аж ахуйн үйлдвэрлэлийн салбарт Хятад-Монгол хоёр улсад харилцан ашигтай байх загвар боловсруулах түүнчлэн хоёр орны хил залгаа нутгуудын экологийн аюулгүй байдлыг бататгах юм. Орчин үеийн шинжлэх ухааны тэргүүлэх чиглэл болсон сансар судлалын үр ололт зайнаас тандан судлах арга зүйг ашиглан Монгол орны газрын бүрхэвч, ургамалжилтын сүүлийн 30 жилийн мэдээллийг боловсруулах; Монгол улсын уур амьсгал, усны нөөц нийгэм-эдийн засгийн өгөгдлийг нэгтгэн дүгнэх; Монгол орны хэмжээнд малын бэлчээрийн даац болон усны нөөцийн эмзэг бүс нутгуудыг тодорхойлох; Монгол орны хэмжээнд малын бэлчээрийн даац болон усны нөөцөд нөлөөлж байгаа уур амьсгалын өөрчлөлтийн болон хүний хүчин зүйлийн нөлөөг ялган тодорхойлох юм. Төслийн хүрээнд дараах шинжлэх ухааны асуудлыг авч судална: Газар ашиглалт/газрын бүрхэвчийн өөрчлөлтөд нөлөөлөх байгалийн болон хүний хүчин зүйлийн нөлөө; Монгол орны усны нөөц болон хээрийн экосистемийн өөрчлөлтөд нөлөөлөх дэлхийн уур амьсгалын өөрчлөлт болон хүний хүчин зүйлийн хоорондын харилцааг илрүүлэх; усны нөөц болон экологийн нөхцөл байдал нь газар тариалан болон мал аж ахуйн хөгжилд ямар зам, механизмаар нөлөөлж байгааг илрүүлэх; газар тариалан, мал аж ахуйд хэрэглэж ирсэн усны нөөцийн өөрчлөлтийн механизмыг болоод эдгээрийн хоорондын харилцааг судална.
Mongolia is located deep in the hinterland of Asia and Europe and has deep historical ties with China. Mongolia has good differences, complementarity, and interdependence in agricultural trade. Livestock farming is a traditional industry in Mongolia. The rapid development of the agricultural and livestock industry in recent years has led to a serious waste of water resources. In addition, Mongolia is affected by the warm dryness caused by climate change, which has led to rapid shrinkage of water bodies, degradation of pastures, and desertification, the further deterioration of which may aggravate the ecological security of northern China, especially the Beijing-Tianjin-Hebei metropolitan area. The project aims to cooperate with Mongolia on water resources and ecological environment issues, provide scientific guidance for Mongolian agricultural development, water resources and environmental protection, develop a mutually beneficial and win-win model of Sino-Mongolian agriculture and livestock industry, and ensure ecological security in northern China. Key Technologies: To use remote sensing technology to obtain land cover and vegetation in Mongolia in the last 30 years; to collect meteorological and hydrological data and socio-economic statistics in Mongolia; to determine the sensitive areas of Mongolia in terms of changes in water resources and land carrying capacity of livestock; to distinguish the impact of climate change and human activities on water resources and livestock carrying capacity of Mongolia. Scientific Objectives: To reveal the influence of natural and anthropogenic factors on land use/cover change; to clarify the quantitative relationship between global climate change, human activities and changes in grasslands and water areas in Mongolia; to clarify the influence on water resources and ecological environment during the development of agriculture and animal husbandry in Mongolia, to grasp the law of development of agriculture and animal husbandry in Mongolia, and to predict its development trend; to reveal the evolution mechanism of runoff and groundwater and the interaction between them; to reveal the evolution mechanism of water use changes in agriculture and animal husbandry and the interaction between them.
Сүүлийн жилүүдэд хүний үйл ажиллагаа төдийгүй уур амьсгалын өөрчлөлт говь, цөлийн эмзэг экосистемд шууд болон дам байдлаар хүчтэй нөлөө үзүүлж, говийн баян бүрдүүдийн усны чанар болон биологийн төрөл зүйлд сөргөөр нөлөөлж байна. Мөн газар ашиглалт, малын тоо толгойн өсөлт, бэлчээрийн талхагдал зэрэг амьдрах орчныг доройтуулах хүчин зүйлс жилээс жилд нэмэгдсээр говь цөлийн булаг шанд ихээр хатаах, ширгээх аюулд хүргээд байна. Гэтэл дээр дурдсан хүний болон байгалийн хүчин зүйлийн нөлөөлөлд өртөөд буй говь, цөлийн эмзэг экосистем дэх усны сээрнуруугүйтэн амьтдын бүлгэмдлийн бүтэц, тархалт, тоо толгойд ямар өөрчлөлт гарсан, өнөөгийн төлөв байдлын хандлага ямар байгаа талаар тодорхой судалгаа хомс байна. Ялангуяа газар ашиглалт говь, цөлийн бүсэд эрчимжиж байгаатай холбоотойгоор байгаль хамгааллын болон нөхөн сэргээлтийн асуудалд чухал үүрэг гүйцэтгэх шинжлэх ухааны үндэслэл бүхий суурь мэдээлэл зайлшгүй шаардлагатай болоод байгаа юм.
In recent years, not only human activities but also climate change have had a strong direct and indirect impact on the ecosystems of the Gobi Desert, adversely affecting water quality and biodiversity. In addition, habitat degradation factors such as land use, livestock growth, and overgrazing are increasing year by year, leading to severe desertification in the Gobi Desert. However, there is a lack of research on the changes in the community structure and distribution of aquatic invertebrates in the Gobi Desert ecosystems affected by the human and climate changes. Especially with the intensification of land use in the Gobi Desert regions, there is an urgent need for fundamental research of aquatic invertebrates that can play an important role in conservation.
