МОНГОЛ УЛСЫН ИХ СУРГУУЛЬ

Бидний тухай


Багш ажилтан

 /  Бидний тухай  /  Багш ажилтан /  Дэлгэрэнгүй мэдээлэл

Дэлгэрэнгүй мэдээлэл


Судалгааны чиглэл:
Мэдээллийг профессор, багш, ажилтан МУИС-ийн мэдээллийн санд бүртгүүлснээр танд харуулж байна. Мэдээлэл дутуу, буруу тохиолдолд бид хариуцлага хүлээхгүй.
Зохиогч(ид): Г.Гантулга, Б.Доржнамжирмаа, П.Далайжаргал
"Сүлжээнээс бүлэг илрүүлэх Girvan-Newman алгоритмын өргөтгөл" MONGOLIAN JOURNAL OF ENGINEERING AND APPLIED SCIENCES, vol. 5, pp. 1-8, 2023-5-20

https://journal.num.edu.mn/EAS/index

Хураангуй

Сүлжээнээс бүлэг илрүүлэхэд (community detection) өргөн хэрэглэгддэг, стандарт алгоритм болох GirvanNewman (цаашид GN гэж товчлох) алгоритм, түүний хурдыг сайжруулах боломжуудыг энэ өгүүлэлд авч үзнэ. GN алгоритм нь сүлжээний ирмэгүүдийн хоорондын төв (betweenness centrality)-ийг бодож хамгийн өндөр оноо авсан нэг ирмэгийг устгах, дахин хоорондын төв (цаашид ХТ гэж товчлох) бодож өндөр оноотой ирмэгийг устгах гэх мэтээр ирмэгүүдийг устгаж, бүлгүүдийг илрүүлдэг. GN алгоритмын ажиллах хугацаа нь O(n · m^2) (m-нийт ирмэгийн тоо, n-нийт оройн тоо) учир олон ирмэгтэй том сүлжээнд ашиглахад хүндрэлтэй юм. Алгоритмын хурдыг сайжруулах зорилгоор нэг удаа бодсон ХТ-ийн оноог ашиглан нэгэн зэрэг олон ирмэг устгах, ХТ оноог ойролцоогоор бодох гэсэн хоёр санааг ашиглан GN алгоритмын өргөтгөл дөрвөн хувилбарыг үүсгэв. Сүлжээний ирмэгүүдийг ХТ-ийн оноогоор эрэмбэлж эхний √m оройг нэгэн зэрэг устгах хоёр алгоритм (цаашид GN-2A, GN-2B гэж нэрлэсэн), GN-2A, GN-2B алгоритмуудыг ойролцоо ХТ-ийн оноог бодох аргатай хослуулсан (цаашид GN-3A, GN-3B гэж нэрлэсэн) мөн хоёр хувилбар зохиомжлов. Өргөн хэрэглэгддэг таван сүлжээний өгөгдлийг ашиглан GN-2A, GN-2B, GN-3A, GN-3B алгоритмыг тестэлж, GN алгоритмтай харьцуулан гүйцэтгэлийг үнэллээ. Том сүлжээний хувьд GN алгоритмтай харьцуулахад хурдыг 8-33 дахин сайжруулсан үр дүн харуулж байна.

Зохиогч(ид): П.Далайжаргал, Г.Гантулга, Б.Доржнамжирмаа
"Ойролцоо k хоорондын төв" MONGOLIAN JOURNAL OF ENGINEERING AND APPLIED SCIENCES, vol. 5, pp. 1-7, 2023-5-20

https://journal.num.edu.mn/EAS/index

Хураангуй

Сүлжээний хоорондын төв (ХТ)-ийг тооцоолох зарим хувилбар ($k$ хоорондын төв, ойролцоо хоорондын төв)-уудыг харьцуулан, үнэлнэ. k хоорондын төв (k-ХТ) нь сүлжээний хол байрших тоглогчид хооронд мэдээлэл дамжих боломж багатай байдаг шинж чанарыг загварчлах зорилгоор ХТ-ийг тооцоолохдоо k -с хэтрэхгүй урттай замуудын мэдээллийг авч үздэг. Ойролцоо хоорондын төв (ойролцоо ХТ)-ийн судалгаа сүүлийн жилүүдэд эрчимтэй хийгдэж байгаа боловч k-ХТ-ийг ойролцоолох судалгаа дутмаг байна. Бид энэ өгүүллээр $k$-ХТ-ийг түүврийн аргатай хослуулан ойролцоо k хоорондын төв (ойролцоо $k$-ХТ) алгоритмыг зохиомжлов. Ойролцоо $k$-ХТ-ийн алгоритмын хугацааны үнэлгээ нь $O(log^3(n)*d^k)$ байна, энд $n$ оройн тоо, $d$ нь сүлжээний дундаж зэрэг, $k$ нь авч үзэх замын дээд уртыг илэрхийлнэ. Өргөн хэрэглэгддэг гурван сүлжээн дээр туршилтыг гүйцэтгэв. Ойролцоо $k$-ХТ-ийн алгоритмын ($k \ge$ 4 үед) үр дүн нь ХТ-ийн алгоритмын үр дүнтэй өндөр хувийн корреляци-тай бөгөөд дунджаар 1,000 дахин бага хугацаанд ажиллаж ($k$=4, 5 үед) байгаа нь туршилтын үр дүнгээс харагдав.

Зохиогч(ид): П.Далайжаргал, Б.Доржнамжирмаа, Г.Гантулга
"Хоорондын төвийн аргаар сүлжээг задлах" Хэрэглээний шинжлэх ухаан, инженерчлэлийн эрдэм шинжилгээний бичиг, vol. 4, pp. 1-5, 2022-5-13

https://journal.num.edu.mn/EAS/about

Хураангуй

Энэ ажлаар хоорондын төвийн аргаар өндөр эрэмбэ оногдох оройн дэд олонлогийн сүлжээн дэх нөлөөллийг судална. Оройн дэд олонлогийг устгасны дараа үлдэх сүлжээний бүтэц дэх өөрчлөлтөөр дэд олонлогийн нөлөөг үнэлнэ. Устгах дэд олонлогийг илрүүлэх дөрвөн алгоритмыг тодорхойлж, тэдгээрийн үр дүнг харьцуулан шинжлэв. Хоорондын төвийн аргаар өндөр эрэмбэ оногдсон к оройг нэгэн зэрэг устгах алгоритмыг сүлжээг задлахад үр дүнтэйгээр ашиглах боломжтойг туршилтын үр дүн харуулав.

Зохиогч(ид): Б.Доржнамжирмаа, М.Золжаргал, Д.Нанзадрагчаа, Ч.Алтангэрэл
"“PageRank” Алгоритмаар Өгүүлбэр дэх Ижил Үгийн Утгыг Тогтоох нь", Монголын Мэдээллийн Технологи эрдэм шинжилгээний хурал, 2019-5-3, vol. 8, pp. 8-10

Хураангуй

Өгүүллээр монгол хэлний "ижил үг" буюу бичлэг ижил ч утга нь өөр үгс өгүүлбэрт аль утгаараа орсныг графт суурилсан статистик аргаар тодорхойлохыг оролдлоо. Бид 1.6 сая орчим үгтэй гар тэмдэглэгээт хөмрөгөөс 440 мянга орчим оройтой утгын граф байгуулсан ба уг графаас туршилтын хөмрөгт орсон ижил үгсийн утгыг хайхад 55.4 хувь зөв тодорхойлсон. Энэ нь олон улсын жишигтэй харьцуулахуйц үр дүн юм.

Зохиогч(ид): Б.Доржнамжирмаа, М.Золжаргал, Д.Нанзадрагчаа, Ч.Алтангэрэл
"“PageRank” Алгоритмаар Өгүүлбэр дэх Ижил Үгийн Утгыг Тогтоох нь", Монголын Мэдээллийн Технологи эрдэм шинжилгээний хурал, 2019-5-3, vol. 8, pp. 8-10

Хураангуй

Өгүүллээр монгол хэлний "ижил үг" буюу бичлэг ижил ч утга нь өөр үгс өгүүлбэрт аль утгаараа орсныг графт суурилсан статистик аргаар тодорхойлохыг оролдлоо. Бид 1.6 сая орчим үгтэй гар тэмдэглэгээт хөмрөгөөс 440 мянга орчим оройтой утгын граф байгуулсан ба уг графаас туршилтын хөмрөгт орсон ижил үгсийн утгыг хайхад 55.4 хувь зөв тодорхойлсон. Энэ нь олон улсын жишигтэй харьцуулахуйц үр дүн юм.

Зохиогч(ид): Г.Сэргэлэнбаатар, П.Далайжаргал, Б.Доржнамжирмаа, З.Болд
"Random walk based heuristic algorithm for critical node detection problem", FITAT, 2018-6-27, vol. 11, pp. 119-122

Хураангуй

This paper presents a random walk based heuristic algorithm for detecting critical nodes in networks. There are a number of methods that are proposed for solving the problem. However, most of them are focused on sparse networks, and therefore studies on methods focusing on denser graphs are still needed. In this paper, we introduce two simple random walk based heuristic algorithms. The performance of the variants is conducted with extensive experiments on datasets from the literature. The result of experiments shows that the proposed algorithms can be competitive with the existing other methods.

Зохиогч(ид): Б.Доржнамжирмаа, М.Золжаргал, Д.Нанзадрагчаа
"Pagerank based word sense disambiguation in Mongolian ", FITAT, 2018-6-27, vol. 11, pp. 58-60

Хураангуй

This paper presents a graph-based word sense disambiguation(WSD) method for Mongolian and its results. WSD automatically identifying the meaning of ambiguous words in context, is an important stage of text processing. The results indicate that the right combination of similarity metrics algorithms can lead to a performance comparable with the state-of-the-art in unsupervised word sense disambiguation, as measured on hand annotated sentences.





Сул хараатай иргэдэд
зориулсан хувилбар
Энгийн хувилбар