Бидний тухай
Багш ажилтан
Хөгжлийн бэрхшээл (ХБ) болон чадвар алдалттай хүүхдийн эцэг эх ердийн хөгжилтэй хүүхэдтэй эцэг эхээс илүү стресст өрттдөг гэсэн судалгааны үр дүн бүхий тайлан олон бий. Энэхүү дам стрессийг багасгахын тулд стресс үүсэж буй хүчин зүйлийг олж эрт илрүүлэх шаардлагатай юм. Иймд бидний судалгааны үр дүнд төрөл бүрийн хэлбэрийн хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийн гэр бүл дэх эцэг эхийн түгшүүр, сэтгэл гутралыг зөв үнэлж, харьцуулах зорилготой юм. Үүний тулд аутизмын хүрээний эмгэгтэй хүүхдийн 36, тархины саажилттай хүүхдийн 40 эцэг эхийг хамруулсан.
Аутизмын Хүрээний Эмгэг нь хүмүүсийн бусадтай харилцах харилцаа, хэл яриа болон туйлширмал зан үйлийн харилцааны өргөн хүрээний эмгэг юм. Энэ нь харилцааны эмгэг учир дийлэнх тохиолдолд хүүхдий өөрийгөө үгээр илэрхийлэх чадвар сул байдаг. Хүүхдийн өөрийгөө илэрхийлэх суурь чадвар нь бусдын гаргасан авиаг даган дуурайх буюу авиа гаргаж сурах явдал юм. Иймд энэхүү судалгааны хүрээнд хүүхдийн авиа даган дуурайх чадварыг дэмжихэд хэрэглээний зан үйл заслын сургалтын үр дүнг авч үзэв.
Abstract Sense of agency (SoA) is the sense of having control over one’s own actions and through them events in the outside world. Sometimes temporal cues, that is temporal contiguity between action and effect, or temporal expectation regarding the occur- rence of the effect are used to infer whether one has agency over an effect. This has mainly been investigated in Western cultures. However, Western and Eastern cultures differ in their time concepts and thus their usage of temporal cues may also differ. We investigated whether Western and Eastern cultures (Austrian vs. Mongolian students) use temporal cues differ- ently. Participants performed adaption blocks in which actions were followed by immediate (immediate effect group) or by delayed (delayed effect group) effects. In subsequent test blocks the action–effect delay was varied and participants’ SoA over the effect was assessed. In Austrian students, the immediate effect group experienced more SoA for short action–effect delays, whereas the reverse was true for the delayed effect group. Thus, temporal expectation rather than temporal contiguity is used as predominant agency cue. In Mongolian students, SoA did not significantly differ between different action–effect delays in both groups, indicating that Mongolian students hardly rely on temporal cues. In conclusion, due to linear time concepts in Western cultures, the timing of an effect may be an important agency cue in Austrian students. However, due to cyclical time concepts in some Eastern cultures, it may be a less important agency cue in Mongolian students. Thus, the use of temporal agency cues is culture-dependent.
МУИС-ийн сэтгэл судлалын этнхимйин үүсэл хөгжил, багшилж, тэнхимйиг удирдаж байсан хүмүүсийн нэр, сэтгэл судлалын шинжлэх ухааны хөгжилд тэнхимийн багш нарын оруулсан хувь нэмэрийг тэмдэглэн оруулсан.
Cross-cultural research in moral judge- ments (e.g., whether to sacrifice one person to save several others) often focuses on differences regarding the instrumentality of harm, i.e., whether the death of one person is an instrument to save several others (instrumental) or is an incidental side-effect (inciden- tal). Less cross-cultural research exists on differences regarding one’s own involvement, i.e., whether one’s own life or only the life of others is at risk. The present study investigated the influence of both factors on moral judgements in a European (Austrian) and an Asian (Mongolian) culture. Austrians and Mongolians read moral dilemmas and chose whether (or not) they would carry out an action that sacrifices one but saves several others. Afterwards, they rated the moral acceptability of that action. Both cultures chose utilitarian actions (sacrificing one to save others) less often in instrumental than in incidental dilemmas. Thus, instrumental harm is universally regarded as worse than incidental harm. In instrumental dilemmas, Mongolians chose more utilitarian actions than Aus- trians, indicating that Mongolians more likely act in favour of group welfare. In instrumental dilemmas, Austrians chose more utilitarian actions when their own life was at risk than when only the life of others was at risk. In incidental dilemmas, the opposite was observed for Mongolians. Thus, Austrians more likely act in favour of self-interest, whereas Mongolians perceive it as more unvirtuous to harm others to save oneself. Results on moral acceptability ratings and decision times further support those cultural differ- ences. Thus, culture may convey certain moral decisions.
Children experience stress just as adults do but it often goes unrecognized. The aim of this research is to indicate children's stress levels and decrease them by using Grimotherapy (face-painting) art therapy. Method: The translated version of The Perceived Stress Scale for Children (PSS-C) was conducted by 28 children, aged 5 (15 females and 13 males) before and after the art therapy. The second stage of the study involved them in a Grimotherapy experimental art therapy session 3-4 times. The result showed Grimotherapy art therapy decreased their stress levels by approximately 10-15%. This study highlights the potential of Grimotherapy as an effective intervention for alleviating stress in young children, contributing to their overall well-being and emotional development. Further research in this area could offer valuable insights into addressing stress in childhood.
Depression is a mental disorder characterized by low mood, lack of interest in activities, self-blame, inferiority complex, loss of sleep and appetite, and poor concentration. [1] After giving birth, it is normal for mothers to experience mood swings such as being easily irritated, depressed, feeling anxious, sad and hurt for no reason. However, if those significant symptoms of depression do not go away after one year, it is considered to be a postpartum depression. [2] Postpartum depression can last up to 2 years, if it is not diagnosed and treated early. Consequently, if postpartum depression is left untreated or ignored, there is a risk of developing persistent depressive disorder. [3] Around one in seven women in United States develop postpartum depression. Postpartum depression causes mothers to feel guilty, anxious, overwhelmed, sad and tired. This syndrome affects mother-infant bonding and causes the child to develop attachment disorders. Postpartum depression not only affects the mother's health, but also affects the child's development and family relationships. Therefore, this research aims to study the factors influencing postpartum depression.
As the proportion of people over the age of 55 increases globally, more researches are studied on how to live healthier. Individual’s lifestyle is important in preventing noncommunicable diseases. An individual’s lifestyle factors can be related to their stress level. Therefore, this research studied whether there is any correlation between the lifestyle factors and stress level among people aged 55-64 with a sample of 62 seniors living in Ulaanbaatar Mongolia. Diet was significantly, positively associated with stress level (r = 0.97) exercise (r = 0.76), and BMI (r = 0.68), whereas alcohol consumption (r = 0.41), tobacco use (r = 0.23,) was negatively correlated. The study is based on data of WHO, research articles, and data and reports of the Mongolian National Statistics Office. The result is limited by a sample size and was generally lower, higher educated and of higher income than general incomes of individual’s in Mongolia. Bottom of Form
Abstract: Everyone has psychological needs and when these psychological needs are not met at the proper level, anxiety arises, because of this they worry about things that do not belong to them, they are not satisfied with themselves, and they have a lot of anger and disappointment, and they prefer to hide their weaknesses. On the other hand, a person who satisfies his psychological needs to a normal level, on the contrary, is aware of his weakness and activates himself to correct it. According to the famous Austrian psychologist and neurologist Sigmund Freud, 90% of important characteristics such as personal responsibility, honesty, and self-confidence are formed between the ages of 0-5 years. The above-mentioned symptoms are alarming when the child's basic needs are lost, such as separation from parents, and lack of love and care, and continue throughout life. The purpose of this article is to try to find out how important parental love is for children at an early age, the harm of anxiety, and how it affects self-esteem from the point of view of psychological science.
Abstract: one factor that affects mental health is mental health literacy, which can support prompt access to care and help identify psychological issues early on. In order to design effective educational interventions that promote psychological wellness and prevent mental health problems in this demographic, it is imperative that young people' mental health literacy has assessed. The research aim is to verify the Mental Health Literacy Scale (MHLS) in Mongolian among university students. Methods: The translated version of the test was conducted by 335 students of National University of Mongolia, representing a population of 16,750, age of 18-25. 25, 1% of respondents were men, and 75, 9% were women. In a frame of the statistical analysis, this research includes, Cronbach Alpha, KMO test, descriptive statistics, inner correlation, Mann Whitney U test. Since this questionnaire has never been used in Mongolia previously, the author's permission has been obtained, the questionnaire has been translated, and its reliability has been confirmed. The sample adequacy analysis indicated that mental health literacy (KMO = 0.769) and (Cronbach’s Alpha= 0.767).
Хүн бүр өтөлж, хөгшрөх нь байгалийн жам юм. Зарим хүмүүс үүнтэй эвлэрч, дасан зохицож чаддаг бол заримынх нь хувьд өтлөлт, хөгшрөлт нь сэтгэл зүйн асуудал болж хувирдаг. Судалгааны зарим үр дүнгээс харахад ахмад настнуудын сэтгэл гутралд биологийн, нийгэм, сэтгэл зүйн гэх мэт олон хүчин зүйлс нөлөөлдөг. Гэвч аль ч насны бүлэгт сэтгэл гутралын дан ганц шалтгаан байдаггүй учир ахмад настнуудын сэтгэцийн эрүүл мэндэд анхаарал тавих зайлшгүй шаардлага тулгарч байна.
Сэтгэл гутрал нь ДЭМБ-ын өвчний олон улсын ICD-10 ангиллаар сэтгэцийн болон зан үйлийн эмгэгийн төрөлд багтдаг. Дэлхий даяар насанд хүрэгчдийн 5% нь сэтгэл гутралтай байдаг төдийгүй амиа хорлолтод хүргэдэг нийтийн эрүүл мэндийн тулгамдсан асуудал юм (Evaluation, 2019). 2020 оны Ковид-19 цар тахлын дараа 204 орныг хамруулан явуулсан системт тойм судалгааны үр дүнд залуучууд болон эмэгтэйчүүд сэтгэл гутралд илүү өртөж байв. (Santomauro et al., 2021). Монгол улсад Ковид-19 цар тахлын үеэр эмнэлгийн ажилтнуудад хийгдсэн хамгийн сүүлийн үеийн судалгаагаар сэтгэл гутралын эмгэгийн тархалт 52.3%-тай гэсэн тооцоолол хийгджээ (Tsogbadrakh et al., 2022). Джон Хопкинсийн Нийгмийн Эрүүл Мэндийн Сургуулийн 51 судалгааны ажилд үндэслэн гаргасан тойм судалгааны үр дүнд нийгэм, эдийн засгийн байдал нь сэтгэл гутралд өртөх магадлал өндөр байгааг харуулж байв. Медлайн (MEDLINE, Cochrane, PsycINFO, Web of Science) мэдээллийн сангаас системчилсэн судалгааны үр дүнд идэвхтэй дасгал хөдөлгөөн, хангалттай унтаж амрах болон архаг өвчин эмгэгүй байх нь сэтгэл гутралд өртөхөөс сэргийлэх хүчин зүйлс болж байв (Maier, Riedel-Heller, Pabst, & Luppa, 2021). Монгол улсын Улаанбаатар хотын 20-60 насны 27 түүвэрт өвчтөний эрүүл мэндийн асуумжийн (PHQ-9) оноог ашиглан сэтгэл гутралын түвшингээр нь ангилж үзэхэд 44.4% бага зэргийн сэтгэл гутрал, 40.7% дунд зэргийн сэтгэл гутрал, 14.8% хүнд зэргийн сэтгэл гутрал тодорхойлогдсон байв (Jaalkhorol et al., 2023). Монгол улсын насанд хүрсэн хүн амын дунд сэтгэл гутралын зарим эрсдэлт хүчин зүйлсийг илрүүлж, цаашид иргэдэд чиглэсэн нийтийн эрүүл мэндийн бодлого хэрэгжүүлэх, зөвлөмж боловсруулахад энэхүү судалгааны зорилго оршино.
Бидний эргэн тойронд гэрлэх насны боловч гэр бүлтэй болоогүй олон эмэгтэйчүүд байна. Энэ бүхний шалтгаан нь өнөөгийн нийгмийн гэр бүлийн тогтворгүй шинж, эмэгтэйчүүдийн төдийгүй эрэгтэйчүүдийн өөртөө итгэлтэй бус, өөрийн гэсэн өмнөө тавьсан зорилгогүй, хэн нэгний өмнө хариуцлага хүлээхээс зайлсхийх, өөрийн эрхийг бусдын эрхээс хязгаарлах зэрэг олон хариултыг нэхэж байна. Ялангуяа эмэгтэйчүүд сэтгэл зүйн хувьд түгшүүртэй, өөртөө итгэх итгэлгүй, амьдралыг үзэх үзэл, харах өнцөг нь өөрчлөгдсөн юм биш биз гэсэн тодорхойгүй олон асуудалд хариултыг бид насны ялгаатай байдлын харьцуулалт хийж олохыг хичээв. 2010 онд хийгдсэн хүн амын тооллогоор Монгол эмэгтэйчүүдийн гэрлэлтийн дундаж нас 24.2 гэж гарсан бол 2020 онд Үндэсний статистикийн хорооны мэдээллсэнээр эмэгтэйчүүдийн анхны гэрлэлтийн нас 26 нас болж өөрчлөгджээ. Уг судалгаанд үндэслэн насны хязгаарыг тодорхойлсон байна. Иймд гэрлээгүй 30-40 насны гэрлээгүй эмэгтэйчүүдэд тохиолддог сэтгэцийн асуудал, бэрхшээл, сэтгэцийн завсрын эмгэгийг буюу тухайлан түгшүүрийг тодорхойлох зорилгоор энэхүү судалгааны ажлыг хийж гүйцэтгэсэн юм.
Дэлхийн сэтгэл судлаачдын анхаарлыг татаад байгаа архины давхар хамаарал нь Монгол улсын судлаачдын хувьд шинэлэг сэдэв юм. Архинд донтох эмгэгтэй хүн архины хамааралд ордог бол түүний гэр бүлийнхэн нь архины давхар хамааралтай байдаг. Архины давхар хамааралтай гэдэг нь архинд донтох эмгэгтэй хүнийг тухайн эмгэгээс холдуулахын төлөө хичээж, тэмцэж буй гэр бүлийн гишүүн, ойр дотны хүнийг хэлнэ. Архинд донтох эмгэгтэй хүний аав, ээж, ах, дүү, эхнэр, нөхөр, хүүхэд нь донтсон хүнээ дагаад сэтгэл зүй, зан үйлийн хямралд ордог. Үүнийг Донтолтын Анагаах ухаанд давхар хамаарал гэж нэрлэдэг. Архины хамааралтай хүнээс гэр бүлийн гишүүд, үүнд эмэгтэйчүүд, ялангуяа эхнэр өөрийн эрүүл мэнд, сэтгэл зүйн байдлаар хохирогч болон үлддэг бол цаашлаад гэр бүлийн амьдрал уур амьсгал хэвийн бус, эмзэг болж хувирдаг. Уг өгүүллэгийн хүрээнд 32-58 насны архины давхар хамааралтай 67, хяналтын бүлгийн 33, нийт 100 эмэгтэй хамруулсан судалгаа хийгдсэн болно. Тус судалгааны үр дүнд архины хамааралтай хүний эхнэр болон хамааралгүй хүний эхнэрийн сэтгэл зүйн болон зан байдлын онцлог өөрчлөлтийг харьцуулахыг зорьсон юм.
Монгол улсын засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, түүний удирдлагын тухай хуулиар “Хороо нь иргэдэд хуульд заасан үйлчилгээ хүргэх..” чиг үүрэг бүхий анхан шатны нэгж мөн гэж заажээ. Хүн амын амьдрах эрхийг хангах хуулиар хүлээсэн үүргээ биелүүлэх, хүн амд нийгэм-сэтгэл зүйн үйлчилгээ үзүүлэх ажлын ачаалал нь нийгмийн ажилтнуудын бие, сэтгэл, оюунд хэт ядралт үүсгэдэг эсэх, ямар шинж тэмдгээр илэрч, ажил амьдралд хэрхэн нөлөөлж байгааг энэхүү судалгаагаар гаргаж ирэхийг зорьсон. Судалгааг нийслэлийн хамгийн их хороо, хүн амтай Сонгинохайрхан дүүргийн 43 хорооны нийгмийн ажилтнуудаас асуулгын аргаар авч SPSS судалгааны программ ашиглан судалгааны үр дүнг боловсруулсан. 1970-аад онд Америкийн сэтгэл зүйч Г.Фрейденбергер "хэт ядралт– burnout” гэсэн нэр томъёог гаргаж ирсэн. 2017 онд Миннимотагийн Ст Катериан их сургуулийн судлаач Бриттни Васик нийгмийн ажилтнуудын “хэт ядралт” эрсдлийг судлаад орчин нөхцөл, үйлчлүүлэгчийн тоо, хувь хүний амьдралын туршлага, стресс менежмент зэргийг тодорхойлжээ. Бидний хийсэн судалгаанд оролцогч нийгмийн ажилтнуудын 31 хувь нь “хэт ядралт” байхгүй, хэвийн, сэргийлж зохицуулах хэрэгтэй, 69 хувьд нь “хэт ядралт” илэрсний 43 хувь нь “хэт ядралтад хүрэх”-эд бэлэн буюу бага зэрэг ачаалалтай, 17 хувь нь “хэт ядарсан” ажлаасаа түр завсарлах, амрах, сувилуулах хэрэгтэй, 9 хувь нь “аюултай байдалд байна” биеийн болон сэтгэл санааны сайн сайханд заналхийлж байгаа тул яаралтай арга хэмжээ авах шаардлагатай хэмээн тодорхойлогдсон.
МУИС-ийн Боловсрол сэтгэл судлалын тэнхим нь 1954 онд СнЗ-ийн тогтоолоор Сурган хүмүүжүүлэх ухааны тэнхим нэртэйгээр байгуулагдах шийдвэр гарч, улмаар 1956 онд МУИС-ийн ректорын тушаалаар байгуулагдсан. Түүхэн цаг хугацааны туршид тус тэнхим нь сурган хүмүүжүүлэх ухааны тэнхим, Сэтгэл судлал сурган хүмүүжүүлэх ухааны тэнхим, Боловсрол сэтгэл судлалын тэнхим хэмээн нэрлэх болсон. Уг илтгэлд тэнхимд ажиллаж байсан үе үеийн багш, эрхлэгчид, тэдгээрийн орж байсан хичээл, мэргэжилтэн бэлтгэх бодлогыг дурдаж өгсөн болно. Мөн боловсрол судлалын салбарт төгсөгчид болон сэтгэл судлалын мэргэжилтнүүдийн тухай өгүүлсэн болно. Тэнхимийн эрдэм шинжилэгээний бүтээлүүд болон ном сурах бичиг, гарын авлага, судалгааны бүтээлийг тоочин бичсэн болно.
Өсвөрнасныхүүхдийнголхэрэгцээболөөрийгньямарнэгэншүүмжлэлгүйгээрсонсожойлгох, нас биед хүрсэн том хүн мэтээр хүлээн зөвшөөрүүлэх, өөрийнхөө хэн болохыг таньж мэдэх зэрэг юм . Судалгааны зарим үр дүнгээс үзэхэд өсвөр насны хүүхэд гэрийн тэжээвэр амьтантай дотно холбоо тогтоож энэхүү холбоо хүүхдийн хөгжил, бие бялдар, сэтгэл санаанд эерэг нөлөө үзүүлдэг болохыг тогтоосон байна . Сүүлийн 10 жилд Монголд гэрийн нөхцөлд нохой, муур, загас, усан гахай гэх мэт амьтан тэжээдэг гэр бүл нэмэгдсэн. Түүнчлэн уламжлалаа сэргээх, өвлөх гэсэн үзэл, хандлагын нөлөөгөөр хот суурин газрын хүүхэд хөдөө очиж, морь унах, адуу малтай нөхөрлөх нь ихсэж байна. Энэхүү өгүүлэлд гэртээ амьтан тэжээж байгаа хүүхдийн ганцаардал, сэтгэлийн түгшүүр, сэтгэлийн хямрал, өөрийгөө үнэлэх чадварыг амьтан тэжээдэггүй хүүхэдтэй асуулгын аргаар харьцуулан судалсан судалгааны үр дүнг багтаав.
Тус судалгаа нь KFD (Kinetic Family Drawing) проектив судалгааны аргаар болон ярилцлагын аргаар авсан түүврээс тухайн гэр бүлийн онцлогийг илэрхийлсэн зургуудыг сонгон авч жишээ тайлбар хийв. Нийт 6-7 насны 47 сурагчаас судалгаа аван зурагнууд дээр илэрч буй нийтлэг чанарыг тайлбарласан. Судалгаанд гэр бүлийг дотор нь эцэг эх нь хоёул ажил эрхэлдэг, өрх толгойлсон эцэгтэй, өрх толгойлсон эхтэй , дахин гэрлэсэн, олон соёлт, эмзэг бүлгийн хэмээн хуваав.
Нийгэм цаг үе өөрчлөгдөхийн зэрэгцээ ажиллах хүчин тасралтгүй шинэчлэгдэж, байгууллага болон ажилтны талаарх судалгаа шинжилгээний эрэлт нэмэгдэж байна. Энэ тухай судалгаа шинжилгээ нь хувь хүн, байгууллага, нийгэм эдийн засгийн хөгжил, дэвшилтэй өндөр хамааралтай билээ. Сэтгэл ханамжтай байх эсэх нь хэрэгцээ, хандлага, сэдэл, нас, хүйс, боловсролын түвшин, байгууллагын өмчийн төрөл, удирдлагын шийдвэр гаргалт гэх мэт олон хүчин зүйлээс хамаарна. Ажилтны сэтгэл ханамжид хувийн хүчин зүйлс болон ажлын орчин нөхцөл чухал нөлөө үзүүлдэг. Хүн бүр өөрийн онцлог шинж чанартай хэдий ч ажлын орчин, нөхцөлөөс авах сэтгэл ханамжид нийтлэг шинж бий. Өмнө нь хийгдсэн судалгааны дүгнэлтээс харвал өндөр хөгжилтэй орнуудад хувийн хүчин зүйлээс хамааран сэтгэл ханамжийг тодорхойлдог бол хөгжиж буй буурай орнуудад ажлын орчин, нөхцөлөөс сэтгэл ханамжтай эсэх нь хамаардаг байна. Үүнийг хэрэгцээний онолтой холбон тайлбарлах нь нийтлэг тохиолддог. Ажилтан сэтгэл ханамжтай байх эсэх нь олон үр дагаварт шууд болон шууд бус байдлаар нөлөөлөх боломжтой. Тухайлбал, стресс, өөрийн үнэлэмж, гэр бүлийн, мөн найз нөхдийн харилцаа гэх мэт. Онолын болон практик судалгаа хийх явцад энэхүү сэдэв ач холбогдол өндөртэй, судлах арга, үе шат, хувьсагч ихтэйг ажигласан. Иймээс юун түрүүнд байгууллагын өмчийн төрөл ажилтны сэтгэл ханамжид хэрхэн нөлөөлж байгааг тодорхойлох нь зүйтэй гэж үзэн энэхүү харьцуулсан судалгааг хийсэн болно.
Товч утга: Үргүйдэл гэдэг нь нөхөн үржихүйн насны хос жирэмслэлтээс хамгаалах ямар нэгэн арга хэрэглэхгүй тогтмол бэлгийн харьцаанд байсан нөхцөлд 1-1,5 жилийн хугацаанд жирэмслэхгүй байхыг хэлнэ (ДЭМБ). Өөрөөр хэлбэл байгалийн жам ёсоор хүүхэд олох, эрүүл хүүхэд тээж төрүүлэх боломжгүй байх явдал юм. Дэлхийн хэмжээнд авч үзвэл үргүйдлийн бодит байдал 186 сая гэр бүлээр (WHO-2010) хэмжигдэж, гэрлэсэн эмэгтэйчүүдийн 12% нь (ASRM; CDC Fast Stats; National Action Plan 2018.11.20) үргүйдэлтэй гэсэн тоон судалгаа гарсан байна. Харин Монгол Улсын хувьд гэр бүлээ баталгаажуулсан хосын дунд 2014 онд явуулсан тархалтын судалгааны үр дүнд 7.5% нь үргүйдэлтэй (анхдагч, хоёрдогч, туйлын) гэсэн тоо баримт байна. Үргүйдэлтэй тэмцэх тэмцлийн дүнд үүсч буй сэтгэл зүйн тулгамдсан асуудалтай холбоотой эмгэг нь (DSM-5 гэх АНУ-ын, мөн ICD-X гэх ОУ-ын) өвчний ангилалд багтах нэр томьёо бүхий ойлголт юм. Энэхүү сэтгэцийн эмгэгийг улс бүр өөр өөрийн соёл, нийгмийн онцлогт тохируулан судлаж буй бол, бидний судалгааны үр дүн нь үргүйдлийн шалтгаанаар шаналаж буй эмэгтэйчүүдэд сэтгэл зүйн тусламж, зөвлөгөөг хүргэхэд дэмжлэг болоход оршино.
Хураангуй: Хураангуй: Сэтгэл гутрал нь хүйс, ядуурал, эдийн засгийн хямрал, нийгмийн нөлөө, хүний удмын хүчин зүйлс, хүчирхийлэл зэргээс ихээхэн хамаардаг бол үүний нэг гол хүчин зүйл нь гэр бүлийн таагүй уур амьсгал, бүтэц зохион байгуулалт юм. Энэхүү өгүүллээр гэр бүлийн хэлбэр нь хүүхдийн сэтгэл гутралд нөлөөлдөг эсэх, мөн ямар хэлбэрийн гэр бүлийн гишүүд сэтгэл гутралд өртөх магадлалтайг тодорхойлохыг гол зорилгоо болгов. Учир нь ҮСХ-ны 2020 онд явуулсан нөхөн үржихүйн эрүүл мэндийн судалгааны үр дүнд “Хотын 3 өрх, хөдөөгийн 5 өрх тутмын нэг нь нийлмэл өрх буюу ах дүү, садан төрлийн хамт амьдарч байна. Нийлмэл өрхийн хувьд хотод 5-6 гишүүнтэй, хөдөөд 3-4 гишүүнтэй өрх зонхилж байна. Түүнчлэн хот суурин газрын холимог өрхийн эзлэх хувь хөдөөгөөс 2.0 дахин илүү бол энэ бүтцэд 5-6 ам бүлтэй өрх зонхилох хувийг ззэлж байна" гэсэн судалгааны үр дүн гарчээ. Энэхүү нийлмэл өрхийн бүтэц зохион байгуулалт нь өсвөр насныхны сэтгэл гутралд нөлөөлдөг болохыг илрүүлсэн байна. Иймд гэр бүлийн таагүй уур амьсгал, бүтэц зохион байгуулалттай холбоотой үүсэх өсвөр насныхны сэтгэл гутралыг судалснаар өвчлөлийг эрт илрүүлэх ач холбогдолтой юм
Гэр бүлийн хүчирхийллийн улмаас эрх нь зөрчигдөж байгааг хүүхэд тэр бүр ухамсарлахгүй, гэр бүлийн хүчирхийллийн хэлбэр, хүчирхийлэгчид хүлээлгэх хариуцлагын талаархи мэдлэг дутмаг байна. Гэр бүлийн хүчирхийлэлгүй орчин бүрдүүлэх гол хүчин зүйл нь өрх гэрийн ёс заншил, өв уламжлал, үнэт зүйлийг эрхэмлэх, үүрэг, хариуцлагыг ухамсарлах, бие биенээ хүндлэх замаар гэр бүлийн гишүүдийн ухамсар, соёлыг дээшлүүлэхэд оршино. Иймээс гэр бүлийн хүчирхийлэлтэй тэмцэх ажлыг өргөн хүрээнд авч үзэн эцэг, эхийн үүрэг, хариуцлага болон хүүхдийн хүмүүжил, төлөвшлийг сайжруулах, гэр бүлийн боловсрол олгох, нийгмийн ухамсрыг төлөвшүүлэх чиглэлээр нухацтай анхааран ажиллах шаардлага тулгарч байна.
