Бидний тухай
Багш ажилтан
Зүүн Азийн хэд хэдэн хэлээр бүтээсэн (хятад хэлээрх анхны эх нь 1346 онд зохиогдсон) “Нугөлдэй (Lao qida)” хэмээх номын цогц судалгаагаар дамжуулан солонгос, монгол, манж, хятад хэлний түүх, тэр үеийн хэлний онцлогийг нягтлан судлах боломжтой. “Нугөлдэй”-н гол бүтэц нь нэгэн наймаачин хүний аялал болон худалдаа наймааны тухай хүүрнэлийг харилцан ярианы хэлбэрээр тусгаж өдөр тутмын амьдралд хэрэгцээтэй үгийн сан болон өгүүлбэрийг багтаасан байдаг. “Нугөлдэй“ буюу “Lao qida“-г анх хятад хэлээр бичсэн бөгөөд номын агуулга нь Монголын Юань гүрний үеийн зан заншил, ахуй байдлыг тусгасан гэдэгт нийт судлаачид санал нэгддэг. Энэхүү өвөрмөц шинж нь өнөөдрийн судлаачдад тухайн үеийн амьд ярианы хэлний бүтэц өдөр тутмын амьдралын хэлний хэв шинжийг таних боломжтой учир нийгэм хэл шинжлэлийн талаас ч судлах чухал сурвалж болох юм. Мөн “Нугөлдэй” нь удаан хугацааг дамнан янз бүрийн хэлээр орчуулагдсан учраас тэдгээр хэлний түүхэн судлалд чухал хэрэглэгдэхүүн болох төдийгүй солонгос, хятад, монгол, манж зэрэг алтай хэлний харьцуулсан судлалд чухал шаардлагатай эх хэрэглэгдэхүүн юм. “Монг-о нугөлдэй” нь монгол хэлний сургалтын бодит шаардлагад нийцүүлэн ярианы болон бичгийн хэлний ялгааг аль алийг нь гаргахын тулд тэр үед нийтлэг хэрэглэгддэг байсан монгол хэлийг гол болгон тусгасан гэж үзэх үндэстэй. Нөгөө талаар монгол хүмүүсийн бодит авиа дуудлагад үндэслэсэн монгол бичгийн тэмдэглэгээ ба түүнийг дахин солонгос дуудлагаар хадмаллан бичсэн учраас 17, 18-р зууны монгол хэлний авианы онцлогийг ухахад ихээхэн тус болох сурвалж бичиг юм.
The Nogeoldae or LǎoQǐdà, created in the 13th century and survived until today (the first version was Chinese, written in 1346), provides a comprehensive studies of the history and linguistic features of Chinese, Mongolian, Manchu and Korean. The main content of the book consists of dialogues centred on a journey of a Korean merchants to Beijing. LǎoQǐdà was originally written in Chinese and all scholars agree that the content of the book reflects the customs and ways of life of Yuan Dynasty. This source has significant importance of studying it from the sociolinguistic point of view, as it allows researchers to recognize the structure of colloquial language of that time. Nogeoldae has been translated into several languages over long period of time, so it is a vital linguistic source for the comparative studies of Altaic languages such as Korean, Chinese, Mongolian and Manchu. It is reasonable to assume that Mong-o Nogeoldae focused on the Mongolian language, which was commonly used at that time, in order to differentiate to oral and written languages in accordance with the requirements of Mongolian language teaching. On the other hand, the source is a useful tool for the phonetic features of the Mongolian script in the 17th and 18th centuries that it was transliterated by Korean pronunciation.
Түлхүүр үгс:
