Бидний тухай
Багш ажилтан
Бид энэ ажлаар Улаанбаатар хотод түүхий нүүрс хэрэглэж байсан 2017 оны өвөл болон сайжруулсан шахмал түлш хэрэглэж байгаа 2020 оны өвлийн тодорхой саруудын Улаанбаатар хотын агаар дахь нарийн ширхэгт РМ$_{2.5}$ тоосонцрын бохирдлын хэмжээ, морфологийн түгэлт болон хар нүүрстөрөгчийн агуулгыг харьцуулан судалсан судалгааны үр дүнг танилцуулж байна. Судалгааны дүнд 2020 оны өвлийн улиралд агаар дахь тоосонцорт агуулагдах хар нүүрстөрөгчийн хэмжээ ойролцоогоор 2 дахин буурсан болохыг үзүүлэв. Мөн 2017 болон 2020 оны өвлийн улирлын дээжүүдийн хувьд PM$_{2.5}$ тоосонцрын хэлбэрийн түгэлтэд онцлох өөрчлөлт гараагүй бол хэмжээний түгэлтийн хувьд 0.4 мкм-ээс бага хэмжээтэй тоосонцор нийт тоосонцрын бохирдолд эзлэх хувь 15-49\% болж нэмэгдсэн бол 0.4 мкм-ээс дээш том хэмжээтэй тоосонцрын эзлэх хувь төдий хэмжээгээр буурсан үр дүн харагдаж байна. Энэ нь сайжруулсан шахмал түлшний шаталт сайн, дэгдэмхий чанар бага бөгөөд түүнийг хийхэд угаасан коксжих нүүрс ашиглаж байгаатай холбоотой.
Air pollution is a critical issue in Ulaanbaatar (UB), Mongolia. In accordance with the Government's decision to reduce air pollution, refined coal briquettes have been used instead of raw coal in UB since October 2019. In the study, a result of the comparative study of UB air particulate matter (APM) pollutions between 2018 and 2020 winter seasons, is presented. The results show that the amounts of black carbon in particulate matters (PM2.5) from combustion are decreased after consuming refined coal briquettes. In addition, the results of studying the particle size distributions (PSDs), shape and chemical composition using Scanning Electron MicroscopyEnergy Dispersive X-Ray Spectroscopy (SEM-EDS) are shown as well as the determination results of chemical elements contents by an Energy Dispersive X-Ray Flourescence (ED-XRF) are given.
In this study, we report a change of morphological distribution for PM2.5 air pollution in Ulaanbaatar. Comparing the measurement results in 2011 and 2017 the concentration of particle size 0.8μm was decreased from 92% to 76.7%. Among winter samples in 2011 it is identified 0.4- 0.8µm sized particles covering 48.8% of total, and for samples in 2017 it is 61.7%. This shows that 0.4-0.8 microns of particulate matter predominate in the air pollution caused by solid fuel combustion. The 66.8% of the particles identified <0.8µm sized are in summer samples in 2011. This percentage has increased up to 94.5% in the samples in 2017. It is having been to the most harmful fraction of particulate matters for human health. About particulate shapes distribution, irregular shapes dominated in winter in 2011 and sphere shapes dominated in summer samples. While irregular shapes dominated in the samples in 2017, it was independent of season. This is a pilot compared study of PM2.5 particles in air pollution of Ulaanbaatar.
Энэ ажлаар Улаанбаатар хотын агаарын PM$_{2.5}$ тоосонцрын бохирдлын хэлбэр хэмжээний тархалтын өөрчлөлтийг 2011 болон 2017, 2018 оны өвөл, зуны дээжүүдэд электрон микроскопын аргаар харьцуулан судлав. Тоосонцрын морфологийн судалгааны 2011 оны үр дүнг, 2017, 2018 оны үр дүнтэй харьцуулан үзвэл өвлийн улиралд 0.4-0.8мкм хүртэлх хэмжээтэй тоосонцор 13\%-иар нэмэгдсэн бол зуны улиралд 0.8мкм-ээс бага хэмжээтэй тоосонцор 27.7\%-иар нэмэгдэж, 0.8-1мкм хэмжээтэй тоосонцор 6 дахин, 1-1.8мкм хэмжээтэй тоосонцор 3 дахин буурсан байна. Хэлбэрийн тархалтын хувьд зуны улиралд бөөрөнхий хэлбэртэй тоосонцор 39\%-иар буурч, тодорхойгүй хэлбэртэй тоосонцор 41.1\%-иар нэмэгдсэн бол өвлийн улиралд бөөрөнхий хэлбэртэй тоосонцор 4.2\%-иар нэмэгдэж, тодорхойгүй хэлбэртэй тоосонцор 5.2\%-иар буурсныг үзүүлэв.
Импортын болон дотоодын зарим хүнсний ногоо (чинжүү, сонгино, сармис)-ын дээжид рентген-флуоресценцийн болон идэвхжилийн шинжилгээний аргаар макро, микро элементийн агуулгыг тодорхойлж, үр дүнг олон улсын болон монгол улсын стандарт (зөвшөөрөгдөх) утгатай харьцуулан үнэлсэн талаар өгүүлнэ. Энэ ажлыг “Хүрээлэн буй орчин, биологийн объектыг шинжлэх цөмийн физикийн аргазүйн судалгаа” сэдэвт ажлын хүрээнд хийж гүйцэтгэв.
нгуй A morphological and elemental composition of PM2.5 in air pollution of Ulaanbaatar by Scanning Electron microscopy (SEM) combined X-ray Energy Dispersive Spectrometry (EDS) were investigated. The morphological parameters were measured using the 5k magnification picture of SEM and analyzed the 752 individual particles of the 25 days (winter-10, summer-15) sample of the PM2.5. The size distribution shown the ~45% of particles were most harmful fraction of particulate matters for human health (less 0.4μm). These fraction particles increased up to 92% in winter. It was shown that ultrafine and irregular PM2.5 results from the combustion. The results of determining the elemental composition of these individual particles are presented.
В данной работе нами были исследованы морфологический и элементный состав PM2,5 в загрязнении воздуха Улан-Батора с помощью сканирующей электронной микроскопии (СЭМ) с комбинированной рентгеновской энергодисперсионной спектрометрии (ЭДС). Мы измерили морфологические параметры, используя изображение СЭМ с увеличением 5k, и проанализировали 752 отдельных частиц образца 25 дней (зима-10, лето-15) PM2.5. Результаты распределения по размерам показали, что ~ 45% составляют до 0,4 мкм, что является наиболее вредной частью твердых частиц для здоровья человека. Эти фракционные частицы,большая часть которых является неправильной формы, увеличились до 92% зимой. Это показывает, что загрязнение РМ2.5 в результате сгорания имеют ультра мелький размер и неопределенную форму. Также приведены результаты определения элементного состава этих отдельных частиц
Бид энэ ажлаар Улаанбаатар хотын агаарын PM$_{2.5}$ тоосонцрын бохирдлын морфологи, химийн найрлагыг SEM-EDX-ийн аргаар судлав. Судалгааг зуны 15, өвлийн 10 өдрийн агаарын тоосонцрын дээжийг авч 5000X өсгөлттэй электрон микроскопын зургийг ашиглан PM$_{2.5}$ тоосонцрын морфологийн анализ хийсэн бол тухайн хэлбэр, хэмжээ бүхий тоосонцрын 639 ширхэгт элементийн анализ хийв. Тоосонцрын хэмжээний түгэлтийг тодорхойлсон дүнгээр нийт тоологдсон дүрсийн 80\% хувийг 0.5 мкм хүртэлх хэмжээтэй тоосонцор эзэлж байгаа дүн гарсан бөгөөд энэ нь агаарын хатуу бодисын бохирдлын хүний эрүүл мэндэд хамгийн хортой фракц юм. Тус хэмжээтэй тоосонцор өвлийн улиралд 92\% хүртэл нэмэгдэж дийлэнх нь тодорхойгүй хэлбэртэй тодорхойлогдсон нь шаталтын дүнд үүсэх PM$_{2.5}$ тоосонцрын бохирдол нь хэт нарийн ширхэгтэй, тодорхойгүй хэлбэр дүрс бүхий байгааг илтгэж байна. Мөн тоосонцрын ширхэгийн химийн найрлагыг судласан үр дүнг үзүүлэв.
Geological research and mining play important role for Mongolian economy. In order to explore new mining sources or estimate probable reserves, laboratory’s examination is very important. The laboratory analysis and investigations are important part of geological exploration and geological exploration depends on analysis technical capability, analysis quality and productivity of analytical works. The geology in its investigation is widely use various analytical techniques such as instrumental or radiochemical neutron activation analysis, X-ray fluorescence analysis-XRF, inductively coupled optic emission and inductively coupled mass-spectrometer, atomic absorption spectrometer to solve various analytical problems of geological science. In this work, we are presenting results of basic and following rare earth elements-REEs in some ores using XRF analysis. Samples from Luu river, Mushgia khudag, were prepared as glass and compressed types. The samples were measured by Wave Dispersion X-ray Spectroscopy- WDXRF PHILIPS PW-2400 with Rh anode, LiF-200 crystal analyzer, 150 μm collimator Duplix Xe counting proportional to the flux and Energy Dispersion X-ray Spectroscopy-EDXRF OPTIC with 145eV energy resolution for 5.9 keV Mn Kα, Si(Li) detector with 25μm Be window.
Certified Reference Material (CRM) is an important role in quality control of the tests, calibration of equipment and instruments, method validation and traceability. In this work, some chemical elements determined using the XRF method in a sample of coal fly ash prepared by the Central Geological Laboratory for the CRM at Nuclear Research Center (NRC) of the National University of Mongolia (NUM).
Fluorite is one of the important strategic resources, it is included in the secret material list in some countries depending on the industrial application. Mongolia is ranging in third place in the world for mining of fluorite after China and Mexico and in second place for export of fluorite after Mexico. Fluorite has many applications such as the production of welding electrode, cement, and glass for optics, an artificial organ such as artificial heart and transferring blood in medical use; to produce cryolite solution for aluminum by the electrolyzing method; uranium enrichment in nuclear technology and etc. For determination of fluorite content widely used chemical and neutron activation analysis. But these are expensive and required a long time. In this work, an indirect method using XRF analysis for determination of fluorite content in fluorite ore is described.
Fluorite is one of the important strategic resources, it is included in the secret material list in some countries depending on the industrial application. Mongolia is ranging in third place in the world for mining of fluorite after China and Mexico and in second place for export of fluorite after Mexico. Fluorite has many applications such as the production of welding electrode, cement, and glass for optics, an artificial organ such as artificial heart and transferring blood in medical use; to produce cryolite solution for aluminum by the electrolyzing method; uranium enrichment in nuclear technology and etc. For determination of fluorite content widely used chemical and neutron activation analysis. But these are expensive and required a long time. In this work, an indirect method using XRF analysis for determination of fluorite content in fluorite ore is described.
