МОНГОЛ УЛСЫН ИХ СУРГУУЛЬ

Бидний тухай


Багш ажилтан

 /  Бидний тухай  /  Багш ажилтан /  Дэлгэрэнгүй мэдээлэл

Дэлгэрэнгүй мэдээлэл


Судалгааны чиглэл:
Мэдээллийг профессор, багш, ажилтан МУИС-ийн мэдээллийн санд бүртгүүлснээр танд харуулж байна. Мэдээлэл дутуу, буруу тохиолдолд бид хариуцлага хүлээхгүй.
Зохиогч(ид): Д.Нямдорж
"Богд хаант Монгол Улсын албан ёсны төрийн бэлгэдлийн уламжлал, шинэчлэл" Монгол судлал, vol. ISSM: 1997-1826 XLVII (579), no. 17, pp. 17, 2024-5-25

https://journal.num.edu.mn/ms/

Хураангуй

Богд Хаант Монгол Монгол Улсын төрийн бэлгэдлийг бүтээхдээ Хүннү гүрний үеэс эх үүсгэлтэй монгол төрийн бэлгэдлийн уламжлал хийгээд эртний Энэтхэгээс үүдэл гаралтай хэмээдэг төрийн хос ёсны бэлгэдлийн уламжлалыг эвсүүлэн найрсуулж хэрэглэжээ. Хуульд тусгагдсан байдлаар нь Монгол Улсын төрийн бэлгэдлийг дотор нь албан ёсны болон албан бус гэж хоёр ангилж болохоор байна. Албан ёсны бэлгэдэлд “Зарлигаар тогтоосон Монгол Улсын хууль зүйлийн бичиг”-т хуульчилж өгсөн төрийн сүлд, төрийн далбаа, төрийн тамга гэсэн гурван бэлгэ тэмдэг орж буй бол албан бус бэлгэдэлд хэдий хуульчлан батлаагүй ч хэрэглэж байсан төрийн дуулал, хаан төрийн долоон эрдэнэ зэрэг бэлгэ тэмдэг орно. Монгол Улсын төрийн бэлгэдлийн онцлог бол шашин төрийг хослон баригч хэмжээгүй эрхт хааны эрх сүрийг өргөж, түүнээ бэлгэ тэмдэг бүрээр харуулахын зэрэгцээ үүндээ монгол төрийн уламжлал хийгээд эртний Энэтхэгийн төр, шашны бэлгэдлийг эвсүүлэн найрсуулж олон улсын жишгийг харгалзан тусгаж, ингэснээрээ тусгаар тогтносон, бүрэн эрхт улсыг байдлыг илтгэн харуулж байсанд оршино.

Зохиогч(ид): Д.Нямдорж
"Does Ulaanbaatar have a banner?", International Conference on the Innovation of Arts and Literature (ICIAL), Mongolia, 2024-4-27, vol. I, pp. 42

Хураангуй

In this article, the meanings of the two words "flag" and "banner" are clarified, and the concepts expressed by the above terms and the scope of their use are analyzed and compared in terms of the symbols used in the history of the Mongolian state.

Зохиогч(ид): Д.Нямдорж
"Tradition and Modernization of the National Flag of the Bogd Khanate (Традиция и реформа государственного флага Монгольского богдоханского государства)", IV International scientific conference "Network Oriental studies: cultural values of East in the modern scientific research orbit", Republic Kalmykia, 2020-12-17, vol. IV, pp. 1-15

Хураангуй

The most ancient symbol found in Mongolia associated with a flag is a petroglyph found in the summit regions of the Mongolian Altai Mountains, and after that has been found a silk flag of the Hunnu Era from the grave of a Hunnu noble at Noyon Mountain. Moreover, there is a notice in the historical sources that the Hunnu Shanyu Jizhu had a five- color flag. After this, in the 13 th –14 th centuries the Mongols used a triangular blue pennant with 44 streamers representing the 44 Khukh Mongols, in the middle of which was depicted a diving white falcon. Thus, when the Mongolian national flag was created in 1911, as particular significance was given to expressing the independence of their nation along with its traditions, extremely detailed instructions were given concerning its form, size, color, emblem, and inscription, taking into account international models. Thus, a national flag was created in the form of a vertical rectangle with a height three times its width whose central field was yellow, and opposite the hoist were three red streamers with “Om” on the top streamer, “Aa” on the middle streamer, and “Hum” on the bottom streamer in Mani script; on the other three edges of the flag was a red border, and on the field in the center of the flag, on which was written a special blessing sutra praying for the success of the nation and people, were a Soyombo emblem having an open lotus blossom, the symbol of purity, and the characters for “E” and “Vam.” Moreover, besides the national flag they created military banners and issued flags suited to each unit, established their nomenclature, and legally codified the items and characters to be located on them (Наиболее ранними изображениями флага, найденными на территории Монголии, является наскальный рисунок, обнаруженный в районе вершины Монгольского Алтая и шелковый флаг, относящийся хуннскому периоду, найденный в погребении хуннской аристократии, расположенном на горе Ноён уул. Кроме того, есть данные источника о существовании пяти цветного флага у хуннского Чжичжи шаньюя. Впоследствии монголы в XIII-XIV веках стали использовать треугольный синий флаг «дарцаг» с 44 язычками, олицетворяющими 44 синих монгольских племени, в центре которого изображалась монгольская святыня - ныряющий белый сокол. При создании государственного флага Монголии в 1911 году во внимание были приняты образцы многих стран, в целях отображения независимости государства вкупе с собственными традициями, были тщательно разработаны рекомендации по форме, размерам, цвету, гербу, надписям. Таким образом, государственный флаг имеет пропорции 3:1, удлиненной прямоугольной формы, основное полотнище желтого цвета, с тремя красными язычками на стороне напротив черенка, на верхнем язычке начертан слог мантры «Ум», на среднем - «Аа», на нижнем – «Хум», остальные три стороны были окаймлены красным кантом размером в половину ам, в центре флага – на тексте особой молитвы на успешный исход государственных и людских деяний был расположен символ святости, знак «Соёмбо» на обрамленном лотосе со слогами «Э» и «Вам». Так, кроме государственного флага, был создан военный флаг, каждое военное подразделение получило свой флаг, который имел свое наименование, законом были установлены слова и символы, расположенные на нем.)

Зохиогч(ид): Г.Нандинбилиг, С.Дулам, С.Дашдэжид, Д.Нямдорж, А.Цэнд-Аюуш, М.Энхбаатар
"Монгол соёл иргэншил судлал", 2020-1-1
Зохиогч(ид): Д.Нямдорж
"Хаан төрийн долоон эрдэнэ: Утга бэлгэдэл", Их зохиолч В.Инжаннашийн эснэсний 180 жилийн ойд зориулсан Олон Улсын ЭШ-ний хурал, Монгол, 2017-4-27, vol. I, pp. 289-298

Хураангуй

Хаан төрийн долоон эрдэнэ буюу хүрд, чандмань, хатан, түшмэл, заан, морь, жанжин эрдэнэсийн утга бэлгэдэл

Зохиогч(ид): Д.Нямдорж
"Утга зохиолын бакалаврын сургалтын хөтөлбөрийн харьцуулалт", Утга зохиол, урлагийн боловсрол: Өнөөгийн байдал, цаашдын зорилт, 2016-12-2, vol. Анхдугаар хурал, pp. 01-14

Хураангуй

МУИС болон Йель Их Сургуулийн жишээн дээр





Сул хараатай иргэдэд
зориулсан хувилбар
Энгийн хувилбар