Дэлгэрэнгүй мэдээлэл

Зохиогч(ид): Э.Мөнх-Учрал, Т.Отгонтуул, Б.Даваасүрэн, Б.Мөнгөнцэцэг, С.Батхишиг, Б.Энхсувд
"Монгол бичиг (Ерөнхий суурийн сурах бичиг)", 2024-5-10

Зохиогч(ид): Э.Мөнх-Учрал, Т.Отгонтуул, Б.Даваасүрэн, Б.Мөнгөнцэцэг, С.Батхишиг, Б.Энхсувд

Зохиогч(ид): Б.Энхсувд

Зохиогч(ид): Б.Энхсувд
"Дундад үеийн монгол хэлний дурсгалуудад тохиолдох нийтлэг үг" Хэл зохиол судлал, vol. XV (47), no. 1-27, pp. 198-212, 2023-3-1

https://inll.ac.mn/c/1005672?list=75027&r=2274130

Хураангуй

Монгол хэлний үгийн сангийн судлалыг гадаад, дотоодын олон арван эрдэмтэд олон талаас нь судалж нэлээдгүй олон эрдэм шинжилгээний өгүүлэл, бие даасан бүтээлийг өнөөдрийг хүртэл тасралтгүй хийж, хэвлэн гаргасаар байна. Тэдгээр судалгаа нь ихэвчлэн монгол хэлэнд орсон харь үгийг түлхүү анхаарч иржээ. Гэтэл үгийн сангийн нөгөө тал болох уугуул үгийн санд хамаарах судалгааг дурдахын төдий буюу ерөнхий тойм байдлаар судалж ирсэн нь харагдана. Тиймийн тул бид энэхүү өгүүлэлдээ монгол хэл, бичгийн одоогоор хамгийн эртний дурсгалаас эхлээд дундад үеийн монгол хэлний бичгийн дурсгалд тулгуурлан тухайн үеийн монгол хэлний уугуул үгс болон эрт цагт монгол хэлэнд орж идээшсэн үгсийг бүртгэн, жагсаалт үйлдсэн болно. Ингэснээр үгийн сангийн судлалд гарсан тодорхой нэг орон зайг нөхөхөд багахан ч болов хувь нэмэр болно хэмээн найдаж байна. Бид тус өгүүлэлдээ дундад үеийн монгол хэлний дурсгал буюу уйгуржин монгол, дөрвөлжин, араб болон хятад бичгээрх 260 гаруй дурсгалыг гол судлагдахуунаа болгож, тухайн бичгийн дурсгалуудын нийт үгийн сан болон тэдгээр бичгээрх дурсгалуудад нийтлэг тохиолдох үгийн жагсаалт хийгээд ангиллыг гаргав.

Зохиогч(ид): Б.Энхсувд
" XIII-XV зууны монгол хэлний бичгийн дурсгалуудын үгийн санг давтамжаар шинжлэх нь" Монгол судлал, vol. XLVI, no. 587, pp. 123-130, 2022-12-30

https://journal.num.edu.mn/ms

Хураангуй

Монгол хэлний үгийн сан хийгээд түүний бүрэлдэхүүний тухай гадаад, дотоодын олон арван эрдэмтэд олон талаас нь судалж нэлээдгүй олон эрдэм шинжилгээний өгүүлэл, бие даасан бүтээлийг өнөөдрийг хүртэл тасралтгүй хийж, хэвлэн гаргасаар байна. Тэдгээр судалгаа нь ихэвчлэн үгийн гарал, тухайлсан нэг түүхэн сурвалжийн судалгаа хийгээд орчин цагийн монгол хэлний үгийн сан судлалтай холбоотой юм. Харин монгол хэлний олон бичгээр буй түүхэн сурвалжуудын үгийн санг нэгтгэсэн нэгдмэл нэг санг хараахан гаргаагүй байна. Тиймийн тул бид энэхүү өгүүлэлдээ монгол хэлний бичгийн дурсгалуудын суурь үндэс болсон дундад үеийн монгол хэлний дурсгал буюу XIII-XV зууны үед хамаарах монгол, дөрвөлжин, араб-перс болон хятад бичгээр уламжлагдан ирсэн 270 гаруй дурсгалыг гол судлагдахуунаа болгож, тухайн бичгийн дурсгалуудын үгийн санг харьцуулав. Ингэхдээ тэрхүү үгийн санд тулгуурлан тухайн үеийн хамгийн өргөн хэрэглээтэй үгсийг тодруулахаас гадна сурвалж бичгүүдэд тохиолдох нийтлэг үгийг гарал, үгийн аймаг, утга болон орчин цагийн монгол хэлний хэрэглээний талаас нь авч үзэв.

Зохиогч(ид): Б.Энхсувд, Y.Munkhbat
"БНФУ дахь монгол номын тухай", Дэлхийд тархсан Монгол өв: Архивын баримт, бичгийн дурсгал, Монгол Улс, 2022-6-21, vol. 1, pp. 76-83

Хураангуй

Бүгд Найрамдах Франц Улсын үндэсний номын санд хадгалагдаж байгаа монгол хэлээрх ном зохиол гар бичмэлүүдийг шүүн, бүртгэлийг тодруулах

Зохиогч(ид): Б.Энхсувд, Х.Адьяасүрэн
"Хуучин манж данс X", 2022-4-1

Зохиогч(ид): Б.Энхсувд
"Орчин цагийн монгол хэлний олон тооны нөхцөлийн хэрэглээг судлах нь", МХХШТ-ийн “Ахисан түвшний суралцагчид”-ын эрдэм шинжилгээний хурал, 2021-4-19, vol. 1, pp. 1

Хураангуй

Энэхүү судалгаандаа орчин цагийн монгол хэлний олон тооны дагаврын хэрэглээг судалж, тайлбарласан судалгааны гол хэдэн сурвалжийг сонгон авч, орчин цагийн бодит хэрэглээтэй харьцуулан үгийн бүтэц болон найруулгын түвшинд ямар, ямар өөрчлөлт гарч байгааг үзүүлэхийг зорьсон билээ.

Зохиогч(ид): Б.Энхсувд, Ш.Чоймаа, Т.Мөнхням

Зохиогч(ид): Б.Энхсувд, Ш.Чоймаа, Д.Аръяа