Бидний тухай
Багш ажилтан
Хураангуй: МУИС-ийн гадаад хэлний хөтөлбөрийн испани, итали, франц хэлийг А1 түвшинд сурч буй монгол суралцагчийн эгшиг авианы дуудлагын туршилт авиа зүйн судалгааны үр дүнг энэ өгүүлэлд тусгав. Монгол суралцагч гадаад хэлний авиаг хэрхэн дуудаж байгааг Праат программаар нарийвчлан гаргаж, тоон судалгааны үр дүнг эх хэлтний жишиг дуудлагын үзүүлэлттэй харьцуулж, дүн шинжилгээ хийв. Судалгааны үр дүнг үзэхэд суралцагчдын төрөлх хэлний авианы өгүүлүүрийн онцлог гадаад хэлээр зөв дуудахад нөлөөлж байгаа нь батлагдаж, зөв дуудлагыг хэвшүүлэхийн тулд гадаад хэлний авиа зүйн онцлог шинж, тухайн суралцагчийн хэл сурах дадал, өгүүлүүрийн онцлогийг харгалзан нэмэлт дадлага хийлгэх хэрэгцээ байгааг харуулж байна. Тиймээс гадаад хэл сурах, сургах арга зүй, сургалтын хэрэглэгдэхүүнд авиа зүйн агуулгыг орхигдуулахгүй байх нь чухал бөгөөд семинар, дадлагын хичээлээр хийх авиа, дуудлагын дасгалыг нэмэгдүүлэх шаардлагатай байна.
МУИС-ийн гадаад хэлний хөтөлбөрийн испани, итали, франц хэлийг А1 түвшинд сурч буй монгол суралцагчийн эгшиг авианы дуудлагын туршилт авиа зүйн судалгааны үр дүнг энэ өгүүлэлд тусгав. Монгол суралцагч гадаад хэлний авиаг хэрхэн дуудаж байгааг Праат программаар нарийвчлан гаргаж, тоон судалгааны үр дүнг эх хэлтний жишиг дуудлагын үзүүлэлттэй харьцуулж, дүн шинжилгээ хийв. Судалгааны үр дүнг үзэхэд суралцагчдын төрөлх хэлний авианы өгүүлүүрийн онцлог гадаад хэлээр зөв дуудахад нөлөөлж байгаа нь батлагдаж, зөв дуудлагыг хэвшүүлэхийн тулд гадаад хэлний авиа зүйн онцлог шинж, тухайн суралцагчийн хэл сурах дадал, өгүүлүүрийн онцлогийг харгалзан нэмэлт дадлага хийлгэх хэрэгцээ байгааг харуулж байна. Тиймээс гадаад хэл сурах, сургах арга зүй, сургалтын хэрэглэгдэхүүнд авиа зүйн агуулгыг орхигдуулахгүй байх нь чухал бөгөөд семинар, дадлагын хичээлээр хийх авиа, дуудлагын дасгалыг нэмэгдүүлэх шаардлагатай байна.
There are many studies on age- and gender-dependent analyses in multiple languages. Still, the fundamental frequency (F0) and speech rate in different age and gender groups with Khalkha Mongolian have not yet been studied. In this investigation, we analyzed the speaker’s age and gender effects on F0 and speech rate based on a spontaneous speech corpus of the Khalkha dialect of the Mongolian language. We have discovered some universal aspects of these phonological phenomena and specific relevant characteristics of speech rate change depending on gender. The average speech rate of Khalkha Mongolian is 5.3 syllables per second. The male speakers spoke much quicker than the female speakers. Age and gender affect the F0 and speech rate in particular systematic ways. The F0 of the female and male speakers tended to decrease with age. Also, that elderly male speakers talk slower than elderly female speakers, while young and middle-aged male speakers tend to talk faster than female speakers of the same age.
Энэхүү өгүүллэгтээ Монголын утга зохиолын бүтээлүүдээс франц хэлнээ буусан зохиол бүтээлийн тоймыг авч үзэхийн зэрэгцээ монгол, франц зохиолчдын хамтдаа туурвих соёлын хөтөлбөрийн үр дүнд бүтэж, Франц улсын томоохон хэвлэлийн газарт хэвлүүлсэн “Монгол мэргэдийн үлгэрүүд” бүтээлийг туурвих явцад хоёр орны зохиолч, орчуулагч нарын хамтран ажилласан шинэ арга, хэв маягийг танилцуулж, орчуулагч хүний хувьд эндээс олсон туршлага, арга зүйг орчуулга зүйн онолын үүднээс эргэцүүлэн, санал бодлоо хуваалцахыг зорилоо. Ардын аман зохиол, ялангуяа үлгэр домог бол аливаа ард түмний уугуул сэтгэлгээ, мөн чанарыг үнэн зөв харуулах, түүнд нэвтэрч, танин мэдэх, дамжуулах, өвлүүлэх гол түлхүүр төдийгүй, дэлхий дахинд сурталчлан таниулах нэг баялаг эх булаг тул орчуулгын гайхалтай туршлага болсон юм.
Since Mongolian learners of French make mistakes in the pronunciation of several vowels. That's why we conducted this research. This work covers analysis of the phoneme [y] of the French language. A total of four native speakers and seven learners of French different levels formed a spoken database. The speech database was analyzed using Praat software to produce [y] phonetic forms. As a result, for students studying French, the phoneme [y] is pronounced from the back of the oral cavity. When pronouncing the phoneme [y], the tip of the tongue presses against the lower incisors, and the two sides are raised, the lips are filled, and the mouth is slightly open.
Монгол суралцагчдын хувьд франц хэлний дуудлага авиаг зүйг суралцахад хүндрэл бэрхшээл их тулгардаг. Жишээ нь : Зарим үсгийн тэмдэглэгээ Уншигдахгүй эгшиг авиа Холбож унших Эр, эм хүйс гэх мэт. Хамгийн нам давтамжтай формантыг F1, хоёрдохыг нь F2, гурав дахыг нь F3 гэж нэрлэдэг. Эдгээр формантаар эгшгийн уужим, уйтан болон хэлний хаагуур хэлэгдэж байгааг тодорхойлдог. Спектрограммаар формантуудыг тодорхойлоход илүү хялбар. Энэхүү судалгааны ажил нь формантуудыг ашигласан бөгөөд үүнээс гарсан тоон үзүүлэлтийг хооронд нь харьцуулах байдлаар франц хэлний авиа зүйн үр дүнг харуулж байна.
Today, human society is culturally, linguistically and ethnically diverse everywhere because of the democratization of education and migratory flows. Cultural diversity is a common heritage of humanity. It is a factor of development. Cultural diversity is also and necessarily a guarantee of peace and security. The dialogue between civilizations based on mutual respect of differences avoids the clash of cultures of any level and the rejection of the other in its difference. But this vision of the world based on knowledge and tolerance is not so easy. In this issue, teaching plays a key role. Therefore, in the field of teaching, scientific research, the fields of linguistics interested in the relations between languages and the environment of the practice of the users can only exceptionally be divided up in studies of practices in the distinct homogeneous linguistic communities. As advocated by research on the external ecology of language, it is important to observe changes in the speaker communities and to respond to social, political and civic demands. In this perspective, it is interesting to observe and analyze the state and situation of the intercultural knowledge and skills of the inhabitants of Asian countries as well as their images and impression about the countries of the continent of Europe. With regard to the above mentioned problematic, based on our research of state of place, we will propose in the framework of our curricula, a track likely to develop a methodology to develop intercultural competences and to build a plural culture and invigorate the language in the face of the demands of diversity and modernity.
La situation sociologique des langues étrangères varie d’un pays à l’autre en fonction de leur localisation géographique, de l’histoire, de la culture ainsi que de l’économie, des relations diplomatiques. Dans cette communication, nous présenterons le poids des langues étrangères en Mongolie, dont le français, en mettant en relief l’évolution des politiques des langues étrangères en Mongolie au cours de ces dernières décennies. Nous discuterons aussi l’historique de l’enseignement du français en Mongolie et l’histoire des relations de ces pays afin de dégager les tendances générales dont les enseignants de langue française sont censés tenir compte. Malgré la distance géographique, le peu d'apprenants, le français est compté parmi les langues les plus enseignés en Mongolie. De ce fait, nous allons traiter les raisons pour lesquelles le français est choisi par les apprenants mongols ainsi que les impacts sociologiques qu’il joue dans notre société.
Гадаад хэл сурах сургах аргазүйд тухайн хэл болон төрөлх хэлний эгшиг авианы акустик үндсэн шинжийн тухай үзүүлэлт зайлшгүй хэрэгтэй бөгөөд суралцагчийн дуудлагыг төрөлх хэлтнийхтэй харьцуулах баримжаа болно гэж үздэг. Хоёр болон олон хэлний акустик шинж буюу формантыг бүдүүвч зургаар зэрэгцүүлэн үзүүлснээр хэл бүрийн авиазүйн онцлог шинжийг тодорхой гаргахын зэрэгцээ акустикийн хувьд төсөөтэй ба ялгаатай авиаг тоогоор илэрхийлэх боломжтой болдог. Энэхүү судалгаагаар монгол-англи хэлний хос эгшгүүдийн хооронд хэлбэр, бүтцийн хувьд төсөөтэй [ɐi], [ɔi] хос эгшгийг сонгон авч акустикийн бүрэн задлал хийн физик шинжийн ялгаатай ба төсөөтэй талыг харьцууллаа. Монгол хэлний [ʊi], [ui] хос эгшиг нь англи хэлэнд байхгүй, [iə], [eə], [ʊə], [əʊ], [aʊ] хос эгшиг нь монгол хэлэнд байхгүй учир судалгааны хасах үзүүлтэд орууллаа. Монгол хэлний [ɐi:], [ɔi:] хос эгшиг авиа нь уртаар сонсогдох боловч англи хэлний хос эгшигтэй зэрэгцүүлэх тул [ɐi], [ɔi] олон улсын галиг ашиглалаа. Монгол хэлний [ɐi], [ɔi] хос эгшиг авиа орсон 60 үгийг түүвэрлэн 2 эрэгтэй, 2 эмэгтэй авиалагчаар АШУҮИС-ийн Е-хичээлийн танхимд уншуулан Праат программаар бичлэг хийж акустик шинжийн илтгэлцүүр болох формантын эхний 2 хэмжигдэхүүн задалж ПраатСкрипт программаар үр дүнг тооцоолон хоёр хэлний [ɐi], [ɔi] хос эгшгийн ялгаатай ба төсөөтэй талыг шинжлэн тодорхойлохыг зорилоо. Бидний судалгаа монгол, англи хэлний [ɐi], [ɔi] хос эгшиг авианы F1, F2, өнө, хүчдлийг тоогоор гаргаснаар хоёр хэлний авиаг илүү нарийн тодорхойлж, харьцуулахаас гадна энэ үр дүнд үндэслэн хоёр хэлийг суралцагчийн дуудсаныг хэмжиж зэрэгцүүлэх боломж нээгдэх юм. Монгол, англи хэлний [ɐi], [ɔi] хос эгшиг физик шинжээрээ ялгаатай байна. Монгол хэлний [ɐi] хос эгшиг нь тэргүүн ба тэргүүн бус үед а авианы F1 өсснөөр урагшилж и авианы F2 буурснаар хэлний байраар хойшилсон ингэснээр урт эгшиг авиа болон хувирчээ. Харин англи хэлэнд [ɐi] хос эгшиг а, и шилжилт тод байгаа өөрчлалт гараагүй илэрхийлж байна.
Оношилгооны хэт авиан шинжилгээ нь олон арван жилийн турш анагаах ухааны практикт түгээмэл хэрэглэгддэг хэрэгсэл юм. Энэ нь биеийн доторх бүтцийг дүрслэхэд аюулгүй, үр дүнтэй арга билээ. Хэл ярианы явцад өгүүлүүрийн эрхтний хэлбэр, хөдөлгөөнийг дүрслэх хэт авианы технологийг хэл шинжлэлийн болон эмнэлзүйн зорилгоор ашиглах нь сүүлийн үед нэмэгдэж байна. Хэл ярианы хэт авиан шинжилгээ хэл яриа бүтэх явцад өгүүлүүрийн хамгийн чухал оролцоотой хэлний үүрэг оролцоог илүү ойлгомжтой болгож өгсөн. Ийм арга нь хэл ярианы эмгэг судлаачдын хувьд онцгой ач холбогдолтой юм. Үүнээс гадна хэт авианы зургийг хэл ярианы согог заслын буюу эмчилгээний явцад ашиглаж болно (1) хэлний авиа бүтэх үеийн хэлний хэлбэр, хөдөлгөөний нийтлэг жишиг загварыг тодорхойлох, (2) хэл ярианы явцад авианы хазгай дуудлагын шинж чанарыг олж мэдэх, оношлох, Эдгээр зургуудыг эмнэлзүйд болон дуудлага засахад өөрийн зөв дуудлагыг буруу дуудлагаас ялган танихад лабораторийн аргаар туслах үр дүнтэй бодит туршилтын арга хэрэгсэл юм. Энэ технологийг ашиглах мэдлэг чадвар нэмэгдэж, тоног төхөөрөмжийн үнэ өртөг буурч байгаа тул эрдэмтэд, эмч нар хэт авианы оношилгоог ашиглах нь улам нэмэгдэж байна.
Уран зохиолын эхийг амилуулж, түүний чухал хэсгийг бүрдүүлж байдаг зүйл бол дүрүүдийн сэтгэл хөдлөлийн бодитой, уран яруу дүрслэл юм. Тийм ч учраас, аливаа хэлнээс ямар нэгэн уран зохиолын эх орчуулахдаа үүнийг чухалчлан авч үзэх нь зөв бөгөөд дүрүүдийн сэтгэл хөдлөлийг илэрхийлсэн үг хэллэгүүдийг зөв буулган, дүйцүүлэх нь нэн чухал билээ. Тиймээс тухайлан баярлах, гуних сэтгэл хөдлөлийг, монгол, франц өгүүллийн франц, монгол орчуулгыг ажиглаж, орчуулгын онолд үндэслэн судлаж, сэтгэл хөдлөлийг илэрхийлсэн үг хэллэгийг (нэр үг, үйл үг, тэмдэг нэр, хэлц үг) үгийн сангийн түвшинд орчуулахад анхаарах онол, арга зүй, шинэ санаа эрэлхийллээ. Үүний тулд сэтгэл хөдлөл, түүний орчуулгын тухай судалгааны ажил, онол, үзэл баримтлалууудыг судлаж, Комиссар Мегрэ “Шар нохой” Жорж Сименон /Le commissaire Maigret “Le chien jaune” Georges Simenon/, Ги Дө Мопассаны “Шилдэг өгүүллэгүүд”-ийн монгол орчуулга, Г.Мэнд-Ооёо “Шөргөн шар ат”, Г.Чинаг “Эх” өгүүллэгүүдийн франц орчуулгад ажиглалт хийв.
Résumé : La parole est principalement destinée à transmettre un message. Étant donné que chaque locuteur possède des caractéristiques physiologiques uniques de production de la parole et de style de parole, des caractéristiques spécifiques à chaque locuteur sont également intégrées au signal de parole. Ainsi, le signal vocal contient non seulement le message souhaité, mais également les caractéristiques de la langue (les caractéristiques phonétiques et phonologiques de la langue) et du locuteur (de nombreux indices sur l’individu, sur son état physique et mental). En dehors de cela, le statut émotionnel du locuteur est également transmis par la parole. En basant sur des caractéristiques dérivées d’analyses spectrales à court terme, nous avons pour objectif d’extraire les paramètres concernant le locuteur, les émotions en quête d’une éventuelle recherche ou piste de recherches sur les apprenants mongols du français. Dans cette intervention, nous allons présenter les premiers résultats de nos recherches sur la fréquence fondamentale F0 et MelFrequency cepstral coefficients (MFCCs) sur un corpus des conversations téléphoniques afin de dégager les caractéristiques prosodiques des émotions de la langue mongole. Les résultats de cette étude serviront dans les recherches contrastives et appliquées qui étudieront les difficultés d’apprentissage de la prosodie du français par les apprenants mongols. De plus, ils seront utiles pour la reconnaissance automatique des émotions dans des interactions homme-machine.
